Alternatywy plastiku
Jak zastąpić jednorazowe tworzywa sztuczne?
Plastik stał się nieodłącznym elementem codziennego życia. Jego masowa produkcja i krótki cykl życia jednorazowych produktów prowadzą do poważnych problemów ekologicznych, takich jak zanieczyszczenie oceanów i środowiska naturalnego. Coraz więcej firm i konsumentów poszukuje rozwiązań, które pomagają ograniczyć zależność od plastiku. Przyjrzymy się najbardziej obiecującym alternatywom dla jednorazowych tworzyw sztucznych – od materiałów roślinnych, przez opakowania jadalne, aż po produkty wielokrotnego użytku.
Materiały roślinne jako alternatywa dla plastiku. Bioplastiki powstają z surowców odnawialnych, takich jak kukurydza, trzcina cukrowa czy ziemniaki, które są biodegradowalne i kompostowalne. Przykładem jest polilaktyd (PLA), produkowany z kukurydzy, który rozkłada się znacznie szybciej niż tradycyjny plastik.
Opakowania z włókien bambusa i trawy morskiej. Bambus to szybko rosnący surowiec, który może być przekształcany w jednorazowe naczynia, sztućce i słomki. Jest lekki, trwały i w pełni biodegradowalny. Trawa morska jest wykorzystywana do produkcji opakowań spożywczych, które są zarówno ekologiczne, jak i estetyczne.
Jadalne opakowania – przyszłość bez odpadów. Folie i opakowania z alg morskich. Opakowania z alg mogą zastąpić plastikowe folie do pakowania żywności. Są jadalne, nietoksyczne i rozkładają się w środowisku w ciągu kilku tygodni. Przykładem są jadalne „saszetki” na napoje, które można spożywać razem z zawartością. Produkty z alg mogą być stosowane również jako opakowania do kosmetyków i suplementów diety.
Jadalne powłoki z białka i skrobi. Jadalne powłoki z białka roślinnego lub skrobi są stosowane do przedłużenia trwałości owoców i warzyw, eliminując potrzebę użycia plastikowych opakowań. Takie powłoki są bezpieczne do spożycia i rozkładają się naturalnie.
Produkty wielokrotnego użytku – inwestycja w przyszłość
Stalowe, szklane i silikonowe pojemniki. Stal nierdzewna, szkło oraz silikon to doskonałe materiały do produkcji wielorazowych butelek, kubków, pojemników na żywność oraz sztućców. Są trwałe, łatwe do czyszczenia i mogą być używane przez wiele lat. W odróżnieniu od plastiku te materiały nie wydzielają szkodliwych substancji podczas kontaktu z żywnością.
Woskowijki jako zamiennik folii spożywczej. Woskowijki to materiał bawełniany nasączony woskiem pszczelim lub roślinnym, który może być używany do owijania kanapek, owoców, warzyw czy serów. Są one wielokrotnego użytku, nadają się do mycia i po kilku miesiącach mogą być kompostowane. Woskowijki nie tylko zmniejszają zużycie plastiku, ale również pomagają utrzymać świeżość żywności na dłużej.
Korzyści płynące z zamiany plastiku na alternatywy. Mniejsze zanieczyszczenia środowiska. Ograniczenie używania plastiku jednorazowego zmniejsza ilość odpadów, które trafiają na wysypiska i do oceanów.
Mniejsze zużycie zasobów naturalnych. Produkcja bioplastików i materiałów roślinnych zużywa mniej ropy naftowej i wody w porównaniu do tradycyjnych plastików.
Wsparcie gospodarki cyrkularnej. Przejście na materiały biodegradowalne i wielokrotnego użytku wspiera gospodarkę cyrkularną, w której zasoby są wykorzystywane ponownie, zamiast trafiać na wysypiska.
Jak każdy z nas może zacząć zmieniać swoje nawyki? Zmiana naszych nawyków na bardziej zrównoważone ma ogromny wpływ na środowisko. Świadomość konsumencka i drobne zmiany w codziennym życiu mogą prowadzić do większych korzyści dla przyszłych pokoleń.
Zrezygnuj z plastikowych toreb.
Wybieraj wielorazowe pojemniki i butelki zamiast jednorazowych.
Kupuj produkty bez opakowań lub w opakowaniach z materiałów biodegradowalnych.
Wspieraj marki, które stosują ekologiczne alternatywy i promują zrównoważoną produkcję.
Hanna Krzyżowska
Ze świata:
Największa znana na świecie rafa koralowa odkryta na Wyspach Salomona. Naukowcy z ekspedycji National Geographic odkryli największy znany na świecie koralowiec u wybrzeży Wysp Salomona. Ten gigantyczny koralowiec należy do gatunku Pavona clavus i osiąga imponujące rozmiary: ma 34 metry szerokości i 32 metry długości. Jest na tyle duży, że można go dostrzec z kosmosu. Typowe koralowce tego gatunku dorastają jedynie do 2–3 metrów, co czyni to odkrycie wyjątkowym.
Odkryty koralowiec prawdopodobnie osiągnął tak imponujące rozmiary dzięki korzystnym warunkom oceanograficznym oraz izolacji w chronionym, trudno dostępnym miejscu. Mimo to, jak zaznacza Enric Sala z National Geographic, nawet w odległych rejonach koralowce nie są bezpieczne przed globalnym ociepleniem i innymi zagrożeniami, takimi jak zanieczyszczenia czy spływy z lądu. W 2023 roku aż 77 proc. światowych raf koralowych było narażonych na bielenie spowodowane wzrostem temperatur oceanów.
Szacuje się, że koralowiec ma od 300 do 500 lat, a dokładniejszy wiek można ustalić poprzez pobranie próbki rdzenia i policzenie rocznych pierścieni wzrostu, podobnie jak w przypadku drzew. Tego typu stare korale dostarczają również cennych danych na temat dawnych warunków oceanicznych, takich jak poziom tlenu, temperatura wód i częstotliwość sztormów.
Naukowcy sądzą, że koralowiec ten mógł przetrwać wieki zmian klimatycznych dzięki swojej naturalnej odporności, co daje nadzieję na jego wykorzystanie w odbudowie zdegradowanych raf koralowych. Eric Brown, ekolog morski, podkreśla, że „megakoralowce” mają zdolność reprodukcji, która może pomóc w odtworzeniu populacji koralowców w miejscach dotkniętych bieleniem.
Brazylia będzie identyfikować wołowinę. Brazylia ogłosiła plany wprowadzenia pełnej identyfikowalności wołowiny do 2032 roku, aby sprostać rosnącym wymaganiom ze strony Chin i UE. Minister rolnictwa Carlos Fávaro zapowiedział, że do 2027 roku powstanie platforma, która umożliwi śledzenie bydła od urodzenia aż do uboju. Ma to zapewnić 100 proc. identyfikowalności w sektorze wołowiny, co jest kluczowe w kontekście nadchodzących unijnych przepisów, wymagających dowodu, że importowane produkty nie przyczyniają się do wylesiania. Przepisy te wejdą w życie pod koniec 2025 roku.
Choć eksport do Europy stanowi tylko 5 proc. brazylijskiego rynku, UE wyznacza nowe standardy, które mogą stać się wzorem dla innych regionów. Chiny, największy odbiorca brazylijskiej wołowiny (45 proc. eksportu), również stawiają wymóg indywidualnej identyfikowalności, głównie w celach monitorowania zdrowia zwierząt, co może w przyszłości objąć także kwestie środowiskowe.
44 proc. gatunków koralowców rafotwórczych zagrożonych wyginięciem. Według najnowszej aktualizacji Czerwonej listy gatunków zagrożonych IUCN aż 44 proc. gatunków koralowców budujących rafy w ciepłych wodach jest zagrożonych wyginięciem. To znaczny wzrost w porównaniu z 2008 rokiem, gdy zagrożona była jedna trzecia tych gatunków. Ocena obejmuje 892 gatunki koralowców żyjących w płytkich, ciepłych wodach. Spośród nich 340 uznano za zagrożone, w tym 56 jako narażone, 251 jako zagrożone, a 33 jako krytycznie zagrożone.
Ocena koralowców zimnowodnych, które występują w głębszych wodach i stanowią ponad połowę znanych gatunków, wciąż trwa. Te koralowce są narażone na zagrożenia, takie jak trałowanie denne, wiercenia ropy i gazu oraz głębinowe wydobycie minerałów.