Konsultacje priorytetowych przedsięwzięć na 2020 rok
Giełda ekologicznych inspiracji
W wyjątkowym miejscu i niezwykłym audytorium odbyło się 28 marca spotkanie konsultacyjne dotyczące ?Listy przedsięwzięć priorytetowych planowanych do dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach na 2020 rok?. Elegancka Sala Sejmu Śląskiego była wypełniona po brzegi, łącznie z balkonem. Wśród uczestników spotkania znalazła się liczna grupa parlamentarzystów oraz przedstawicieli władz wojewódzkich i samorządowych.
Tomasz Bednarek, prezes zarządu WFOŚiGW w Katowicach, rozpoczynając spotkanie, zaprosił wszystkich uczestników do zgłaszania opinii i własnych propozycji zadań, które warto dopisać do zaproponowanej listy przedsięwzięć. Jak zapewniał, pozwoli to opracować program skutecznego, proekologicznego działania na terenie województwa śląskiego. Czwartkowe zgromadzenie konsultacyjne było dwuczęściowe. Po merytorycznym przedstawieniu propozycji Funduszu na 2020 rok oraz zasad finansowania zadań z jego środków rozpoczęły się konsultacje indywidualne przy siedmiu eksperckich stolikach w holu Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego.
Marcowe spotkania konsultacyjne przedsięwzięć planowanych na kolejny rok kalendarzowy są wpisane w kalendarium funkcjonowania Funduszu już od wielu lat. Ekologiczne zamierzenia WFOŚiGW powstają z dużym wyprzedzeniem przy aktywnym udziale dotychczasowych beneficjentów oraz zainteresowanych uzyskaniem wsparcia po raz pierwszy. To ostatni dzwonek na zgłaszanie propozycji. Po zatwierdzeniu listy przedsięwzięć przez Radę Funduszu (w czerwcu) nie ma już szans na dopisanie nowych zadań do finansowania. W związku z tym przedsiębiorcy, reprezentanci spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, przedstawiciele władz gminnych i organizacji pozarządowych trzymają rękę na pulsie Funduszu i tłumnie uczestniczą w konsultacyjnym wydarzeniu. W tym roku zostało ono przygotowane przez WFOŚiGW przy współpracy ze Śląskim Urzędem Wojewódzkim oraz Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego.
? Ochrona środowiska jest jednym z priorytetów województwa śląskiego, a najważniejszym filarem realizacji proekologicznych działań jest ich finansowanie przez WFOŚiGW. Współdziałanie przy opracowywaniu listy przedsięwzięć jest ważne, ponieważ chodzi o jak najlepsze wykorzystanie tych środków ? podkreślał Jakub Chełstowski, marszałek województwa śląskiego.
Lista zadań na 2020 rok będzie się składała z projektów oczekiwanych przez samorządy i mieszkańców naszego regionu. Taką nadzieję wyraził Jarosław Wieczorek, wojewoda śląski. ? W historii Polski nigdy nie było takich środków finansowych na poprawę jakości powietrza i ochronę środowiska. Uczestnikami dzisiejszego spotkania są wszyscy, którzy powinni rozmawiać na ten temat ze strony rządowej, samorządowej, parlamentarnej, przedsiębiorców i kierownictwa WFOŚiGW. Tylko przy takiej współpracy będziemy mogli osiągać zadowalające efekty, decydujące o jakości naszego życia ? podkreślał.
O stałe zacieśnianie współdziałania Funduszu z władzami gmin apelowała poseł Izabela Kloc. Podkreślała, że mieszkańcy odległych od Katowic miejscowości potrzebują terenowych agend Funduszu w pobliżu ich miejsca zamieszkania i ekologicznych doradców w gminach. Podobne przekonanie wyraził także poseł Grzegorz Puda, który chwalił uruchomienie zamiejscowego punktu konsultacyjnego do obsługi programu Czyste Powietrze w Bielsku-Białej. To ułatwia ludziom korzystanie z tego programu, a w kotlinach górskich smog nie chce zniknąć, gdyż inne jest przewietrzanie. Podobne, stałe punkty konsultacyjne działają również w Częstochowie i Katowicach.
Zaprezentowana w czwartek oferta najważniejszych zadań proekologicznych na 2020 rok zawiera m.in. sztandarowy program ostatnich miesięcy ? Czyste Powietrze. Jak informował Tomasz Bednarek, w województwie śląskim zgłoszono do niego już 5 tys. wniosków na łączną kwotę dotacji ok. 80 mln złotych. Do tego warto doliczyć aplikujących o pożyczki o sumarycznej wartości 30 mln złotych. W poprzednich latach na zwalczanie smogu i niskiej emisji przeznaczano w naszym regionie ok. 10 mln złotych rocznie.
Projekt priorytetowych zadań Funduszu nie ogranicza się tylko do tego programu. Jest znacznie szerszy. Ujęto w nim przedsięwzięcia dotyczące m.in.: zasobów wodnych, gospodarki odpadami, ochrony atmosfery oraz różnorodności biologicznej, edukacji ekologicznej, profilaktyki zdrowotnej, Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014?2020 (Zmniejszenie Emisyjności Gospodarki). Fundusz już rozpoczął szkolenia doradców ekologicznych dla gmin, rekomendowanych przez władze lokalne. Pełna lista planowanych przedsięwzięć jest dostępna na stronie internetowej https://www.wfosigw.katowice.pl
Zasady finansowania ekologicznych zadań, udzielania dotacji, korzystania z pożyczek oraz ich umorzeń przedstawił uczestnikom spotkania Łukasz Frydel, ekspert WFOŚiGW w Katowicach.
? O ile lista zadań, po jej akceptacji przez Radę WFOŚiGW w Katowicach, jest zamknięta i nie można do niej nic dopisywać, o tyle zasady finansowania są bardziej elastyczne. Można skorzystać z kilku instrumentów: dotacji, pożyczek, w tym częściowo umarzanych, bankowych linii kredytowych. Warto się dobrze zastanowić, co dla konkretnego beneficjenta i zadania okaże się najbardziej korzystne. Na usuwanie azbestu z budynków mieszkalnych można uzyskać 100-procentową refundację poniesionych kosztów ? zapewniał Łukasz Frydel.
Jolanta Talarczyk
Mówią uczestnicy konsultacji:
Siedlisko nietoperzy w edukacji ekologicznej
Aneta Mędrek z Ośrodka Promocji, Kultury i Sportu Gminy Brenna: ? Mamy nową atrakcję turystyczną, unikatowe w kraju Obserwatorium Nietoperzy. Dwa gatunki tych zwierząt, znajdujące się pod ścisłą ochroną, zadomowiły się na strychu gimnazjum w Brennej. Chcielibyśmy, wraz z nowym rokiem szkolnym, rozpocząć program edukacyjny o nietoperzach, adresowany nie tylko do dzieci i młodzieży, ale także do osób dorosłych. W planach mamy filmy, broszury, ulotki tworzone na bazie funkcjonującego już obserwatorium. Przyjechałam na konsultacje WFOŚiGW, żeby poznać możliwości sfinansowania naszego projektu. Od ekspertów dowiedziałam się, że nasz ośrodek nie może być beneficjentem Funduszu. Musimy nasz wniosek przygotować przy zaangażowaniu urzędu gminy. To ważna wskazówka do opracowania aplikacyjnej dokumentacji.
Zabezpieczenie pożyczek na termomodernizację
Tomasz Sęk, prezes Spółdzielni Mieszkaniowej Wola w gminie Miedźna: ? Mamy wątpliwości dotyczące zabezpieczania pożyczek na termomodernizację bloków, ponieważ nie jesteśmy ich jedynym właścicielem. Część mieszkań została wykupiona i mamy wspólnoty mieszkaniowe. A chcielibyśmy skorzystać z preferencyjnych kredytów, żeby stworzyć program atrakcyjny dla wszystkich mieszkańców naszych zasobów i uzyskać ich akceptację. Przy sieciowym systemie ogrzewania oszczędności na rachunkach za CO nie będą wielkie. Istotne są natomiast walory estetyczne i zabezpieczenie budynków przed zawilgoceniem, pleśnią i grzybami. W osiedlach z lat 80., w budynkach z wielkiej płyty są złącza, przez które woda przecieka do mieszkań. Termomodernizacja rozwiąże ten problem. Ponadto musimy usunąć płyty azbestowe, które są na ostatnich kondygnacjach, bo jak tego nie zrobimy w ustawowym terminie, to grożą nam kary odbijające się na finansach spółdzielni.
