Jedno z najpoważniejszych środowiskowych zagrożeń dla zdrowia
Wspólnie dbajmy o dobrą jakość powietrza
Polska ma najbardziej zanieczyszczone powietrze w Unii Europejskiej. Badania wykazują, że stężenie zarówno PM10, jak i PM2,5, czyli dwóch rodzajów szkodliwych pyłków unoszących się w powietrzu, jest wyższe niż w jakimkolwiek innym kraju UE. Jakość powietrza jest często niedocenianym elementem zdrowego, codziennego życia.
Zanieczyszczenie powietrza jest jednym z kilku najpoważniejszych środowiskowych zagrożeń dla zdrowia. Prowadzi ono do powstawania schorzeń układu oddechowego, udarów, alergii, chorób serca, chorób nowotworowych, a nawet zaburzeń reprodukcji.
Według WHO w 2019 roku 99 proc. światowej populacji mieszkało w miejscach, w których nie zostały spełnione wytyczne dotyczące jakości powietrza. Szacuje się także, że zanieczyszczenie powietrza zarówno w miastach, jak i na obszarach wiejskich spowodowało 4,2 mln przedwczesnych zgonów na całym świecie w 2016 roku. Infekcje dróg oddechowych stanowią jedne z głównych przyczyn opieki medycznej nad pacjentami na całym świecie. Rosnący problem widać także w Polsce.
Oprócz zanieczyszczenia powietrza poza domami innym zagrożeniem jest dym w pomieszczeniach stanowiący poważne zagrożenie dla zdrowia około 2,6 mld ludzi, którzy gotują i ogrzewają swoje domy przy użyciu biomasy, nafty i węgla.
Co można zrobić dla poprawy stanu powietrza.
Dobrym nawykiem jest więc codzienne kontrolowanie stanu powietrza. Przydatne są popularne aplikacje, ale są to dane, które można sprawdzać także w internecie albo na elektronicznych tablicach w wielu miastach.
Gdy jakość powietrza znacząco się pogarsza, dobrze jest unikać ćwiczeń na zewnątrz ? w takiej sytuacji lepsza jest siłownia lub ćwiczenia w domu. Gdy jakość powietrza jest bardzo słaba, ważne jest także to, żeby ograniczyć czas, który dzieci spędzają na zewnątrz. Nawet gdy prognozy są dobre, warto unikać spacerów czy sportu na obszarach, które znajdują się blisko miejsc o dużym natężeniu ruchu samochodowego. Jeśli to możliwe ? warto wybrać się w zielone, zdrowsze rejony. Należy także wspomnieć, że stan zdrowia swojego i dzieci, szczególnie jeśli mieszkamy w rejonach bardzo zanieczyszczonych, należy regularnie sprawdzać u specjalistów.
W Polsce przyczyną fatalnej jakości powietrza często jest niewiedza. Niedopuszczalne jest palenie śmieciami ? dobrze także obserwować swoje otoczenie i zgłaszać odpowiednim organom osoby, które w ten sposób się zachowują, gdyż jest to nie tylko sąsiedzki nietakt, ale przede wszystkim narażanie zdrowia i życia swojego i sąsiadów.
Inną z rzeczy, które mogą pomóc w polepszeniu jakości powietrza w domu, gdy wskaźniki na zewnątrz są alarmujące, jest pamiętanie o włączonych oczyszczaczach powietrza i regularnej wymianie filtrów. Jeśli w domu mamy klimatyzację, jej systematyczne czyszczenie także jest bardzo istotne. Dobremu powietrzu w domu sprzyja także porządek, czyli wietrzenie przy dobrej pogodzie, brak kurzu, pranie pościeli, narzut czy zasłon, a także mycie podłóg.
Bardzo sensowną modą ostatnich lat są także rośliny, które naturalnie filtrują powietrze. To z pewnością jeden z najładniejszych i najprostszych sposobów walki o zdrowe powietrze w domu. Warto się więc zdecydować na skrzydłokwiaty, bluszcz, wracające do łask paprotki, dracenę czy epipremnum (przy czym należy pamiętać, że mogą one być szkodliwe dla zwierząt i jeśli mamy kota lub psa ? wybrać gatunki dla nich bezpieczne). Złym pomysłem jest natomiast palenie świeczek, mimo że tworzą one przyjemny nastrój, to powodują w domu swojego rodzaju smog.
Rosnące ceny paliwa są także dobrym momentem, aby wyciągnąć rower z piwnicy i w przypadku krótszych podróży wybierać go zamiast samochodu. Alternatywą może także być transport miejski albo jeśli to możliwe ? współdzielenie samochodu z ludźmi, którzy wybierają się w to samo miejsce (np. współpracownicy mieszkający niedaleko).
Ważne jest także angażowanie się w lokalne debaty i inicjatywy mające polepszyć stan powietrza, a także głosowanie w wyborach na ludzi, dla których ten aspekt jest ważny.
Sposoby na poprawę jakości powietrza w Twoim otoczeniu
? Jeśli możesz ? wyeliminuj lub znacząco ogranicz korzystanie z kominka i pieca na drewno.
? Jeśli możesz ? wybierz spacer albo rower zamiast samochodu.
? Wybieraj transport publiczny zamiast samochodu.
? Udostępnij samochód osobom podróżującym tą samą trasą ? to nie tylko ogranicza emisję, ale także oszczędza paliwo i pieniądze.
? Utrzymuj porządek ? ograniczysz tym sposobem ilość alergenów w pomieszczeniach. Pamiętaj o regularnym praniu pościeli, zasłon i dywanów.
? Jeśli to możliwe ? kup dobrej jakości oczyszczacz powietrza i pamiętaj o wymianie filtrów.
? Pod żadnym pozorem nie spalaj śmieci.
? Nie pal papierosów w domu i o to samo poproś swoich gości.
? Unikaj gotowania z użyciem paliw stałych oraz nieefektywnych technologii, które powodują wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach.
Hanna Krzyżowska
Ekologiczne wiadomości
Rozstrzygnięcie konkursu Zielona Pracownia 2022
Zimbabwe naciska na pozwolenie na sprzedaż zapasów kości słoniowej.
Państwo domaga się międzynarodowego wsparcia dla sprzedaży zgromadzonych zasobów kości słoniowej i rogu nosorożca, twierdząc, że dochody są potrzebne na sfinansowanie działań ochronnych. Budżet Zimbabwe Parks and Wildlife Authority pochodzi w dużej mierze z turystyki, która praktycznie zniknęła podczas pandemii. Krytycy twierdzą jednak, że zezwolenie na sprzedaż
136 ton kości słoniowej i rogu nosorożca, które posiada Zimbabwe (głównie ze zwierząt, które padły z przyczyn naturalnych), tylko podsyci popyt i doprowadzi do gwałtownego wzrostu kłusownictwa.
Zawieszenie chińskiej firmy w Demokratycznej Republice Konga.
Minister środowiska Demokratycznej Republiki Konga niedawno zawiesił działalność chińskiej firmy Xiang Jiang Mining za zanieczyszczenie głównego dopływu rzeki Kongo w prowincji Tshopo. Jest ona oskarżona o zanieczyszczenie rzeki Aruwimi, wydobycie złota bez uprzedniej oceny oddziaływania na środowisko oraz nieuzyskanie pozwoleń na pracę dla zagranicznych pracowników. W pobliskiej prowincji sześć innych firm zajmujących się wydobywaniem surowców zostało zawieszonych za podobne przestępstwa w zeszłym roku, co wskazuje ignorowanie przez firmy przepisów dotyczących górnictwa i ochrony środowiska.
Zmiana klimatu wpływa na koralowce.
Nowe badania wskazują, że zmiany klimatyczne zmieniają dynamikę oceanów, co odbija się na stanie koralowców zimnowodnych. Eksperci zwracają także uwagę, że koralowce są dziś poddawane wielu dodatkowym stresorom, w tym zakwaszeniu oceanów, niszczycielskim praktykom połowowym i zanieczyszczeniu, a klimat zmienia się znacznie szybciej niż w przeszłości. Koralowce zimnowodne są uważane za równie ważne co koralowce tropikalne.
98 proc. ostrzeżeń o wylesianiu w Brazylii pozostaje bezkarnych.
Nowe badanie wykazało, że brazylijskie organy ochrony środowiska pod przewodnictwem prezydenta Jaira Bolsonaro nie podjęły działań w odpowiedzi na praktycznie wszystkie ostrzeżenia dotyczące wylesiania wydane w regionie Amazonii od 2019 roku. Prawie 98 proc. ostrzeżeń o wylesianiu w Amazonii nie zostało zbadanych, podczas gdy wysokość grzywien również spadła, wzbudzając obawy, że obecny rząd zachęca do przestępstw przeciwko środowisku.
Wilki z Yellowstone mierzą się z nowymi zagrożeniami.
Od czasu ponownego wprowadzenia do Parku Narodowego Yellowstone w górach na zachodzie Stanów Zjednoczonych w latach 90. północnoamerykańskiego wilka szarego ponownie stał się kluczowym gatunkiem w swoim środowisku. Odbudowanie populacji wilków wzbudziło sprzeciw farmerów i myśliwych, a w całym regionie pojawiły się nowe przepisy pozwalające na rozszerzone polowania na nie. Jednak biolodzy twierdzą, że wilki odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu zdrowych ekosystemów.
?