1-15 maja 2023 roku

Wzrasta stężenie dwutlenku węgla w atmosferze i przyspieszają zmiany klimatyczne

Wylesianie, czyli celowe wycinanie lasów

Czy istnieje sposób na poradzenie sobie z jednym z największych zagrożeń współczesnego świata? Lasy są wycinane, aby zrobić miejsce dla rolnictwa i wypasu zwierząt, a także do celów przemysłowych lub miejskich. Jest to problem globalny, który powoduje znaczne szkody dla środowiska i wpływa zarówno na zwierzęta, jak i ludzi. Efektem tego jest bezpowrotne zanikanie gatunków zwierząt i roślin, ale także wzrost temperatury na świecie.
Lasy są domem 80 proc. zwierząt i roślin lądowych na Ziemi. Najpowszechniejszą konsekwencją wylesiania jest zagrożenie dla różnorodności biologicznej. Lasy stanowią jedne z największych centrów bioróżnorodności ? od ssaków i ptaków, przez owady i płazy, po rośliny las jest domem dla wielu rzadkich i delikatnych gatunków. Wylesianie skutkuje utratą siedlisk dla niezliczonych gatunków roślin i zwierząt. Działalność człowieka naraża na niebezpieczeństwo całe ekosystemy i powoduje zachwianie naturalnej równowagi.
Drzewa absorbują dwutlenek węgla i uwalniają tlen w procesie fotosyntezy. Zmniejszenie liczby drzew prowadzi do wzrostu stężenia dwutlenku węgla w atmosferze i napędza zmiany klimatyczne.
Drzewa odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu erozji gleby i regulacji obiegu wody. Obecnie ponad połowa wszystkich gruntów wykorzystywanych do produkcji żywności jest umiarkowanie lub poważnie dotknięta erozją gleby. W dłuższej perspektywie brak zdrowej, odżywczej gleby może prowadzić do słabych plonów i braku bezpieczeństwa żywnościowego. Wylesianie prowadzi do degradacji gleby. Wynika to z tego, że zalesione tereny są nie tylko bogatsze w materię organiczną, ale także odporniejsze na erozję, złe i ekstremalne warunki pogodowe.
Życie wielu ludzi jest uzależnione od lasów. Zdrowe lasy wspierają utrzymanie 1,6 mld ludzi na świecie, z których miliard należy do najbiedniejszych. Wielu rdzennych mieszkańców uzależnia swoje utrzymanie i praktyki kulturowe od lasów. Wylesianie powoduje wysiedlenie tych społeczności i zagraża sposobowi ich życia. W krajach rozwijających się, takich jak Indonezja, Borneo, Wietnam, Brazylia, Kambodża czy Meksyk, prawo własności ziemi jest słabe i źle egzekwowane, co pozwala wielkim firmom na wykup tych ziem i wykorzystanie ich do innych celów, co zakłóca życie lokalnej ludności.
Wylesianie prowadzi także do zmniejszenia możliwości ekonomicznych lokalnych społeczności, dla których lasy często stanowią źródło dochodów dzięki drewnu i niedrzewnym produktom leśnym. Ponadto utrata lasów może spowodować wzrost kosztów dla przemysłu, który jest uzależniony od zasobów leśnych.
Co w takim razie można jeszcze zrobić? Aby rozwiązać problem wylesiania, konieczne jest przyjęcie wielostronnego podejścia. Jedną z kluczowych strategii jest zmniejszenie popytu na produkty, które przyczyniają się do wylesiania, takie jak olej palmowy i soja. Można tego dokonać poprzez kampanie edukacyjne i stosowanie zrównoważonych alternatyw. Na przykład wiele firm używa obecnie oleju palmowego z certyfikatem zrównoważonego rozwoju.
Inną ważną strategią jest ochrona i odtwarzanie lasów oraz dbanie o tereny zielone ? zarówno te w dalekiej Amazonii, jak i te całkiem bliskie, jak Puszcza Białowieska czy nawet miejskie parki. Lasy można chronić przez tworzenie obszarów chronionych, takich jak parki narodowe lub rezerwaty dzikiej przyrody, jak również poprzez wdrażanie programów ponownego zalesiania.
Zalesianie polega na sadzeniu drzew w miejscach, gdzie zostały one wycięte, w celu przywrócenia lasu do jego pierwotnego stanu. Oprócz zapewnienia siedlisk dla zwierząt i łagodzenia skutków zmiany klimatu ponowne zalesianie może również pomóc w zapobieganiu erozji i degradacji gleby. I choć wylesianie może być trwałe, nie zawsze tak jest.
Niezbędne jest też zaangażowanie społeczności lokalnych w wysiłki mające na celu rozwiązanie problemu. Można to zrobić poprzez rozwój zrównoważonych źródeł utrzymania, które nie opierają się na niszczeniu lasów, jak również poprzez zapewnienie programów edukacyjnych i szkoleniowych.
Konsekwencje wylesiania
? Utrata różnorodności biologicznej
? Zmiany klimatyczne
? Erozja gleby
? Zakłócenia cyklu wodnego
? Zwiększona emisja gazów cieplarnianych
? Wysiedlanie rdzennej ludności
? Skutki gospodarcze
? Zwiększone ryzyko klęsk żywiołowych

Hanna Krzyżowska


Ze świata:

Norwegia proponuje udostępnienie dużego obszaru dla górnictwa głębinowego. Norwegia zaproponowała otwarcie części Morza Norweskiego wielkości Niemiec do celów wydobycia głębinowego. Obszar ten zawiera znaczne ilości minerałów potrzebnych dla technologii energii odnawialnej, takich jak magnez, kobalt, miedź, nikiel i metale ziem rzadkich. Norweski rząd i przemysł twierdzą, że będą ostrożnie podchodzić do tego wydobycia głębinowego. Krytycy twierdzą jednak, że plany powinny postępować wolniej, aby właściwie ocenić środowisko morskie i ewentualne skutki wydobycia, a rząd norweski otrzymał liczne odpowiedzi podczas konsultacji publicznych, w których argumentowano, że kraj nie powinien wydobywać zasobów ze swoich głębin.
Górnictwo może się przyczyniać do wylesiania bardziej, niż wcześniej sądzono. Nowy raport WWF donosi, że nadal istnieją znaczne rozbieżności co do tego, jak i dlaczego dochodzi do wylesiania związanego z górnictwem. Górnictwo jest jednym z głównych czynników powodujących wylesianie na świecie ? ogromne połacie lasów są wycinane pod wyrobiska, drogi dojazdowe i osiedla pracowników. Większość wylesień związanych z górnictwem jest napędzana przez złoto i węgiel, ale także materiały takie jak boksyt, ruda żelaza i miedź.
Badania próbują przewidzieć przyszłość amazońskich ssaków, jeśli las deszczowy zamieni się w sawannę. Naukowcy przeanalizowali zdjęcia z 400 fotopułapek umieszczonych w czterech naturalnych enklawach biosu Cerrado w południowej Amazonii, aby znaleźć odpowiedzi na pytanie, co może czekać 300 gatunków ssaków żyjących w Amazonii, jeśli wylesianie i globalne ocieplenie doprowadzą do sawanizacji lasów deszczowych. Analiza zdjęć wykazała, że kiedy dano wybór między zachowanym lasem deszczowym Amazonii a zachowanym Cerrado, większość gatunków wybrała las deszczowy. W innym badaniu przeanalizowano lasy deszczowe na całym świecie, stwierdzając, że sawanizacja może nastąpić wcześniej, niż się spodziewano. W Amazonii zjawisko to będzie oznaczało zmniejszenie populacji i zasięgu występowania takich ssaków jak jaguary, tapiry i jelenie.

?


Uzupełniający nabór wniosków

Dofinansowanie w obszarze OZE i efektywności energetycznej

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach ogłosił uzupełniający nabór wniosków o dofinansowanie w ramach Programu Regionalnego Wsparcia Edukacji Ekologicznej.

Wnioski przyjmowane są od instytucji, które przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych i których przedmiotem działalności jest ochrona środowiska lub edukacja ekologiczna. Celem programu jest
podnoszenie świadomości ekologicznej, upowszechnianie wiedzy, aktywizacja społeczna, budowanie społeczeństwa obywatelskiego i kształtowanie postaw proekologicznych społeczeństwa.
Dofinansowanie w formie dotacji wynosi do 90 proc., a maksymalna kwota dofinansowania dla jednego beneficjenta to do 150 000 złotych. Alokacja środków na realizację zadań wynosi 318 996 złotych.
Wnioski będą przyjmowane do 15 maja 2023 roku do godziny 15:30, wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem platformy ePUAP na elektroniczną skrzynkę podawczą WFOŚiGW.

HK