16-30 listopada 2022 roku

Jak zrewolucjonizować transport i nasze podejście do niego

Czy istnieją dobre alternatywy dla auta

Smog jest nie tylko zjawiskiem, które cuchnie czy otacza miasta gęstą mgłą. To przede wszystkim zabójcza mieszanka. Wielokrotnie poruszaliśmy temat wzmożonej emisji dwutlenku węgla, dziury ozonowej i globalnego ocieplenia. Nie jest również tajemnicą, że jednym z istotnych czynników mających wpływ na powstawanie smogu i zanieczyszczeń jest transport samochodowy, pochylmy się więc nad jego alternatywami. Wbrew pozorom często nie muszą one być zdecydowanie mniej wygodne czy wolniejsze. A przebywanie w samochodzie stojącym w korku, mimo filtrów czy zabezpieczeń, jest nie tylko frustrujące, ale także nie bez wpływu na zdrowie.

Wynalazek, który zmienił świat. Bez wątpienia samochód to jeden z najważniejszych wynalazków ostatnich 150 lat. Zapewnił on wielu ludziom nie tylko wygodny i szybki transport czy niezależność, ale przyczynił się także do powstania wielu problemów. Nadmierne zanieczyszczenie i zatłoczenie wielu miast, które ciągle rośnie, staje się palącym problemem. Inną sprawą są stale rosnące koszty utrzymania i korzystania z samochodu. Warto więc przyjrzeć się i choćby czasem rozważyć alternatywy, które często są przyjaźniejsze dla portfela, a także dla zdrowia i środowiska.
1. Chodzenie. Ta propozycja może zabrzmieć zabawnie, ale w wielu polskich miastach i miasteczkach w wiele miejsc można dojść na nogach. Musimy co prawda na to wygospodarować czas, ale spacerowanie przynosi także wiele korzyści dla zdrowia ? pomaga zachować formę i może pomóc obniżyć ciśnienie krwi, utrzymać dobry poziom cholesterolu i ogólnie poprawić nastrój. Problemem może być także pogoda, ale te nieprzyjemności także da się zminimalizować odpowiednim strojem.
2. Rower. Rower jest opcją zdecydowanie tańszą w zakupie i utrzymaniu niż samochód, a w przestrzeni miejskiej nierzadko w godzinach szczytu umożliwia dotarcie do celu w porównywalnym albo nawet krótszym czasie. Dodatkowo rower pozwala także dbać o kondycję i zdrowie, a odpowiednio dostosowany i zabezpieczony ? także przewozić dzieci, zwierzęta czy zakupy.
Ponadto rower jest jednym z najbardziej energooszczędnych mechanizmów transportu wymyślonych przez ludzi, nie zanieczyszcza powietrza ani nie przyczynia się do globalnego ocieplenia. Produkcja rowerów również nie wymaga wielu zasobów w porównaniu z samochodami.
3. Elektryczny rower i hulajnoga. Kolejnymi środkami transportu zyskującymi na popularności są rowery elektryczne i hulajnogi. Pozwalają one dotrzeć na miejsce w szybki sposób, ale podobnie jak tradycyjny rower czy hulajnoga ? wjechać w miejsca, gdzie nie dostaniemy się autem. W przypadku rowerów elektrycznych problematyczna może być cena, która jednak i tak jest niższa niż samochodu.
Warto jednak wspomnieć, że w wielu miastach można za niewielkie kwoty wypożyczyć rowery, rowery elektryczne i hulajnogi.
4. Transport miejski ? autobus i tramwaj. Gdy jednak przemieszczanie się pieszo, rowerem lub hulajnogą nie jest dla nas ? warto przynajmniej czasami korzystać z transportu miejskiego. W porównaniu do jazdy samochodem transport publiczny może zużywać o wiele mniej paliwa na pasażera i zmniejszyć natężenie ruchu. Na wielu obszarach znajdują się pasy przeznaczone dla autobusów lub pojazdów o dużej liczbie pasażerów, co może sprawić, że podróż autobusem będzie szybsza niż samochodem.
5. Kolejki, metro. Świetnym rozwiązaniem są także kolejki miejskie i metro ? w Polsce niestety dostępne w niewielu miastach. Ich ogromną zaletą jest szybkość, brak korków, przewożą więcej pasażerów, wytwarzają mniej hałasu i mniej zanieczyszczają środowisko.
6. Pociąg. Szczególnie ciekawą, często szybszą i wygodniejszą alternatywą dla samochodu jest pociąg. Na trasach międzykrajowych może on z powodzeniem zastąpić także podróż samolotem. Jest to zdecydowanie bardziej ekologiczny środek transportu. Warto także polować na zniżki i jeśli to możliwe ? planować podróż z wyprzedzeniem, co może pomóc znacząco obniżyć koszty.
7. Wspólne przejazdy ? carpooling. W wielu rejonach kraju wykluczonych komunikacyjnie pociągi czy sprawny transport miejski nie są jednak tak łatwo dostępne jak samochód. Wtedy opłacalną, tańszą, bardziej przyjazną dla środowiska, ale wymagającą organizacji metodą jest carpooling ? czyli wspólne przejazdy samochodem z innymi osobami i dzielenie się kosztami. Taka metoda ma dużo sensu przy regularnych, wspólnych dojazdach do pracy czy szkoły, a także przy nawet jednorazowych przejazdach na większe odległości, na których nie ma bardziej ekologicznej alternatywy.
8. Wypożyczanie samochodów. Inną formą alternatywnego korzystania z auta jest dzielenie się nim w kilka osób ? ze znajomymi czy rodziną. W dużych miastach można także korzystać z miejskich wypożyczalni ? za pomocą aplikacji wynajmować samochód na minuty, godziny albo dni. Jest to bardziej ekologiczne i często dużo tańsze rozwiązanie niż korzystanie z własnego samochodu, a pozwala także dostosować wybór do aktualnych potrzeb.
9. Pojazdy napędzane paliwami alternatywnymi. Inną formą zmniejszenia śladu węglowego, gdy nie mamy innej alternatywy dla samochodu, jest wybranie pojazdu napędzanego paliwem alternatywnym (AFV). Może to być na przykład sprężony gaz ziemny (CNG), który wytwarza mniej zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych. Paliwa odnawialne obejmują etanol pozyskiwany z materiałów roślinnych oraz biodiesel wytwarzany z olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych.
10. Pojazdy hybrydowe i elektryczne. Ostatnią, zdobywającą coraz więcej zwolenników formą transportu są samochody hybrydowe i elektryczne. Auta całkowicie elektryczne są bardziej energooszczędne niż pojazdy benzynowe i nie emitują żadnych zanieczyszczeń podczas użytkowania. Mimo że samochody elektryczne mogą ostatecznie czerpać energię z elektrowni zasilanych paliwami kopalnymi, to nadal przyczyniają się do mniejszej emisji dwutlenku węgla niż auta tradycyjne. Tu problemem może być jednak ograniczona wytrzymałość akumulatorów.
Inną alternatywą jest więc wybranie wersji pośredniej ? czyli samochodu hybrydowego, łączącego zalety aut spalinowych i elektrycznych.
Zmiany w sposobie jazdy. Jeśli jednak żadna z zaproponowanych alternatyw nie jest dla nas ? warto chociaż wprowadzić niewielkie zmiany w sposobie jazdy, aby zmniejszyć zużycie paliwa i emisję spalin. Ważne jest także pamiętanie o regularnych przeglądach i utrzymywanie samochodu w dobrym stanie.

Hanna Krzyżowska


Ekologiczne wiadomości

Luiz Inacio Lula da Silva wygrał wybory prezydenckie w Brazylii. W drugiej turze wyborów urzędujący prezydent Brazylii Jair Bolsonaro został pokonany przez byłego prezydenta, popularnego Lulę. Zwycięzca zdobył 50,83 proc. głosów, a przegrany zdobył zaufanie 49,17 proc. głosujących.
Co ważne ? Bolsonaro wygrał jednak w ośmiu z dziesięciu brazylijskich gmin z zeszłorocznymi największymi wskaźnikami wylesiania w amazońskiej dżungli. Zwyciężył on w większości z 256 gmin, które odpowiadają za około 75 proc. wylesiania w Amazonii, a także w Novo Progresso w stanie Pará, gdzie wypalano wylesione obszary.
Według raportu Climate Observatory i sieci brazylijskich NGO-sów wyniki Bolsonaro w większości z tych miejsc były nawet lepsze niż w poprzednich wyborach, które wygrał. Pokazuje to, że katastrofalna polityka środowiskowa obecnego rządu nie jest postrzegana jako problem przez większość elektoratu na obszarach Amazonii nękanych przez nielegalną eksploatację.
U ujścia Amazonki rosną zrównoważone uprawy açai. Mieszkańcy archipelagu Bailique, który leży u ujścia Amazonki, ustanowili wspólnotowy protokół promujący ich tradycyjną uprawę acai i wzmacniający ich tożsamość kulturową. W 2016 roku sposób zbierania jagód przez Amazonbai, lokalną spółdzielnię złożoną z ponad 2000 osób, uznano jako pierwszy i jedyny na świecie łańcuch produkcji acai, który uzyskał certyfikat Forest
Stewardship Council. Kluczowym wyzwaniem dla tego zrównoważonego źródła utrzymania jest rosnąca ingerencja słonej wody w źródła wody na wyspach, będąca wynikiem zarówno czynników klimatycznych, jak i ingerencji człowieka w regionalny krajobraz.
Millenium Forest (Las Tysiąclecia) ? wyjątkowy projekt na tropikalnej wyspie. Dwuletni projekt ponownego zalesiania tropikalnej Wyspy Świętej Heleny na południowym Oceanie Atlantyckim nie tylko przywrócił drzewa, których nie ma nigdzie indziej na świecie, ale także zaangażował w to prawie wszystkich członków społeczności wyspiarskiej. Problemy Millenium Forest wynikały z natłoku gatunków inwazyjnych i nieregularnego finansowania. Rosnący las przyciąga do swojego siedliska gatunki zwierząt, w tym jedynego endemicznego ptaka Wyspy Świętej Heleny.

?