Rewitalizacja zniszczonych ekosystemów i ponowne wprowadzenie rodzimych gatunków
Programy odnowy przyrody
Przywracanie ekosystemów odgrywa kluczową rolę w odwracaniu degradacji naturalnych krajobrazów i środowisk morskich, wspieraniu różnorodności biologicznej i poprawie zdrowia ekologicznego. Wdrażając zrównoważone praktyki, takie jak ponowne zalesianie, odtwarzanie terenów podmokłych czy ochrona siedlisk, możemy złagodzić skutki zmian klimatu, chronić zagrożone gatunki i zabezpieczyć zasoby dla przyszłych pokoleń.
Stan przyrody w Europie. Raporty dotyczące stanu przyrody w Europie nie napawają optymizmem. Jak podaje Europejska Agencja Środowiska, stan europejskiej przyrody jest zły, a większość chronionych siedlisk i gatunków jest w niekorzystnym stanie. 81 proc. chronionych siedlisk, 39 proc. chronionych ptaków oraz 63 proc. innych chronionych gatunków jest zagrożonych. Wpływ na ten stan mają liczne czynniki, w tym intensywne rolnictwo, zanieczyszczenia, niezrównoważona gospodarka leśna i zmiany klimatyczne.
Pomimo podejmowanych wielu zobowiązań kraje Unii Europejskiej nie zdołały osiągnąć długoterminowych celów w zakresie ochrony przyrody. Aby zmienić tę sytuację, niezbędne jest podjęcie działań mających na celu przywrócenie dobrego stanu zniszczonych ekosystemów oraz ochronę tych, które nadal są w dobrym stanie.
Znaczenie odbudowy ekosystemów. Odbudowa ekosystemów przynosi liczne korzyści ekologiczne i społeczne. Zdrowe lasy i tereny podmokłe mogą w znaczący sposób przyczyniać się do absorpcji dwutlenku węgla z atmosfery, a zdrowe ekosystemy zapewniają lepszą ochronę przed ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, takimi jak powodzie czy susze.
Odbudowa siedlisk ma również znaczenie dla ochrony różnorodności biologicznej. Wprowadzenie rodzimych gatunków do odnowionych siedlisk może się przyczynić do przywrócenia naturalnej równowagi. Zdrowe populacje zapylaczy, jak pszczoły i chrząszcze, są niezbędne dla utrzymania długoterminowego bezpieczeństwa żywnościowego w Europie. Odtworzenie siedlisk, takich jak łąki, lasy czy tereny podmokłe, może także wspierać wiele innych gatunków.
Proces odbudowy ekosystemów. Odbudowa ekosystemów to złożony proces, który wymaga dokładnego zrozumienia ich struktury i funkcjonowania. Obejmuje to nie tylko rekultywację samego środowiska, ale także ponowne przywrócenie naturalnych procesów, na przykład cykli składników odżywczych czy przepływu wody.
Wyzwania i przyszłość rewitalizacji. Organizacja Narodów Zjednoczonych ogłosiła lata 2021–2030 Dekadą Odbudowy Ekosystemów. Celem jest nie tylko zatrzymanie degradacji przyrody, ale także osiągnięcie regeneracji ekosystemów do 2050 roku.
Mimo rosnącej liczby projektów rewitalizacyjnych na całym świecie napotykają one liczne wyzwania. W wielu przypadkach, ze względu na skomplikowaną historię użytkowania terenu oraz zmiany w strukturze krajobrazu, nie jest możliwe przywrócenie ekosystemów do ich pierwotnego stanu. W takich sytuacjach konieczne jest znalezienie kompromisów i poszukiwanie alternatywnych rozwiązań. Zdrowe ekosystemy są fundamentem dla różnorodności biologicznej, stabilności klimatycznej i bezpieczeństwa społecznego.
Hanna Krzyżowska
WFOŚiGW w Katowicach
Ekopracownia pod chmurką 2024
6 września 2024 roku Centrum Konferencyjno-Biznesowe na Stadionie Śląskim w Chorzowie gościło uroczystą galę wręczenia nagród w konkursie „Ekopracownia pod chmurką 2024”. Organizowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach konkurs miał na celu wsparcie szkół w tworzeniu przestrzeni na świeżym powietrzu, gdzie młodzież będzie mogła uczyć się przedmiotów przyrodniczych.
W tej edycji nagrodzono 77 szkół z regionu, które otrzymały wsparcie finansowe na realizację swoich projektów. Łączna kwota dofinansowania wyniosła ponad 5 mln złotych, a każda szkoła mogła uzyskać do 70 tys. złotych na rozwój swojej ekopracowni. Inwestycje te mają na celu nie tylko poprawę infrastruktury edukacyjnej, ale również wsparcie rozwoju młodego pokolenia, które będzie miało kluczowe znaczenie dla przyszłości społeczeństwa i gospodarki.
Podczas gali obecni byli przedstawiciele władz państwowych i regionalnych, co dodatkowo podkreśliło rangę wydarzenia. Mateusz Pindel, prezes WFOŚiGW w Katowicach, wyraził nadzieję na szybkie otwarcie nowych ekopracowni, które staną się miejscem zarówno nauki, jak i rekreacji.
Gratulacje dla wszystkich nagrodzonych szkół! Teraz czekamy na realizację projektów i otwarcie nowych przestrzeni edukacyjnych na świeżym powietrzu.
♦
Rusza nabór na dofinansowanie termomodernizacji szkół i przedszkoli
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił konkurs na dofinansowanie projektów termomodernizacji budynków szkół i przedszkoli. W ramach tego programu można uzyskać nawet do 100 proc. dofinansowania kosztów kwalifikowanych, a łączna pula środków wynosi 1,3 mld złotych.
Dofinansowanie obejmuje działania mające na celu poprawę efektywności energetycznej budynków edukacyjnych, takie jak termomodernizacja, wymiana lub modernizacja źródeł ciepła na bardziej ekologiczne oraz instalacja odnawialnych źródeł energii (OZE). Maksymalna kwota wsparcia wynosi
1400 złotych za 1 m² powierzchni o regulowanej temperaturze powietrza.
O dofinansowanie mogą się ubiegać jednostki samorządu terytorialnego, które planują modernizację energetyczną szkół i przedszkoli. Wnioski można składać od 30 września do 30 grudnia
2024 roku, wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem aplikacji WOD2021 dostępnej na stronie: wod.cst2021.gov.pl.
To doskonała okazja dla samorządów, aby poprawić efektywność energetyczną budynków edukacyjnych, jednocześnie przyczyniając się do ochrony środowiska.