Problem, który słychać
Zanieczyszczenie hałasem ? udręka współczesnych miast
Wśród tematów zanieczyszczenia plastikiem, wylesiania czy zmieniającego się klimatu i katastrofy ekologicznej często ignorowane jest zanieczyszczenie hałasem. Czym jest, skąd się bierze i jakie niesie konsekwencje?
Otaczające nas nadmierne dźwięki mogą powodować problemy zdrowotne u ludzi i zwierząt na lądzie i w wodzie. Od dźwięków ulicy, przez koncerty, odgłosy miasta, po odgłosy motorówek czy statków ? hałas może trwale uszkodzić słuch, wywoływać stres i podnosić ciśnienie krwi. W przypadku morskich zwierząt, których życie zależy od echolokacji ? hałas może zaważyć na ich przetrwaniu.
Niewidzialne zagrożenie. Hałas jest potężnym, niedocenianym zagrożeniem. Jest zresztą tak wszechobecny, że często go nie zauważamy i ignorujemy. Dźwięk mierzony jest w decybelach. W codziennym życiu natykamy się na różne dźwięki. I tak na przykład szelest liści to 20?30 decybeli, kosiarka do trawy
90 decybeli, pociąg od 90 do 115 decybeli, grzmot pioruna ? 120 decybeli, głośny koncert ? 110?120 decybeli. Według Światowej Organizacji Zdrowia narażenie przez ponad 8 godzin na ciągły hałas powyżej 85 decybeli może być niebezpieczne.
Konsekwencje narażenia na hałas. Na działanie hałasu codziennie narażone są miliony ludzi. Najczęstszym problemem zdrowotnym wywołanym przez niego są urazy akustyczne, w tym utrata słuchu. Hałas może powodować także wysokie ciśnienie krwi, choroby serca, zaburzenia snu i stres.
Zaburzenia snu są często wynikiem ruchu samochodowego lub lotniczego w nocy i mogą wpływać na codzienną wydajność, a także prowadzić do poważnych chorób.
Innymi problemami związanymi z wystawieniem na nadmierne dźwięki są dysfunkcje psychiczne. Rozdrażnienie hałasem jest reakcją, która może mieć wpływ na zachowanie ludzi. Hałas może także sprzyjać rozwojowi demencji.
Zanieczyszczenie hałasem ma istotny wpływ na zdrowie i dobrostan zwierząt. Badania wykazały, że głośne dźwięki mogą powodować zmniejszenie liczby piskląt u ptaków, a także powodować szybsze bicie naczyń grzbietowych gąsienic (odpowiednik serca).
Zwierzęta używają dźwięku z różnych powodów, w tym do nawigacji, znajdowania pożywienia, przyciągania partnerów i unikania drapieżników. Zanieczyszczenie hałasem utrudnia im wykonywanie tych zadań, co wpływa na ich zdolność przetrwania.
Statki, wiertła naftowe, sonary, urządzenia do badań sejsmicznych czy rekreacyjne jednostki pływające stanowią poważną przyczynę zanieczyszczenia hałasem życia morskiego. Dźwięki sonaru mogą dochodzić do
235 decybeli i przemieszczać się setki mil pod wodą, tym samym wpływając na zdolność wielorybów do korzystania z echolokacji.
Wielorybom słuch pomaga w orientacji, karmieniu i komunikowaniu się. Zanieczyszczenie hałasem zakłóca nawyki żywieniowe waleni (wielorybów i delfinów), wzorce reprodukcyjne i trasy migracji, a nawet może doprowadzić do krwotoku i śmierci. Sonar może powodować masowe wyrzucanie wielorybów na plaże.
Społeczne i ekonomiczne koszty zanieczyszczenia hałasem. Szacuje się, że jedna na trzy osoby w Europie musi sobie radzić z nadmiernym hałasem ulicznym. Poza skutkami medycznymi zanieczyszczenie hałasem ma znaczące konsekwencje społeczne i ekonomiczne. Powodując zaburzenia snu, obniża wydajność pracy, prowadzi do chorób i jest dodatkowym wydatkiem systemu opieki zdrowotnej.
Innym aspektem jest wpływanie na rozwój dzieci, które cierpią z powodu stresu, upośledzenia ich umiejętności skupienia się, pamiętania, czytania i nauki.
Jak radzić sobie z hałasem
? Unikaj miejsc, gdzie poziom hałasu jest wysoki.
? W miejscach, gdzie poziom hałasu jest podwyższony ? używaj zatyczek do uszu.
? Jeśli to możliwe, zadbaj o to, żeby poziom hałasu w domu nie przekraczał 35?40 decybeli.
? Wybieraj cicho pracujące domowe sprzęty.
? Jeśli to możliwe ? zadbaj o izolację domu materiałami pochłaniającymi hałas.
? Unikaj długotrwałego używania słuchawek i dostosowuj głośność słuchanej muzyki.
? Unikaj pracy z regularnym narażeniem na podwyższone poziomy hałasu. Używaj zabezpieczeń słuchu.
Hanna Krzyżowska
Ekologiczne wiadomości
Nadzieje na przyszłość zagrożonego pingwina afrykańskiego. W rezerwacie przyrody w Afryce Południowej, gdzie obrońcy przyrody od lat starają się zachęcić zagrożone ptaki do rozmnażania się, wykluły się dwa pisklęta pingwinów afrykańskich. Wylęg nastąpił w czasie, gdy perspektywy przetrwania jedynego gatunku pingwina zamieszkującego Afrykę rysują się bardzo ponuro, głównie ze względu na zmniejszające się zapasy pożywienia. Jednak zachęcanie do tworzenia nowych kolonii w pobliżu obfitych źródeł pokarmu może pomóc przywrócić gatunek.
Indonezyjskie drewno w UE. Obecnie Unia Europejska zakazuje handlu nielegalnym drewnem w Europie, ale jest w trakcie wydawania nowego rozporządzenia, które zakaże także drewna i innych towarów pochodzących z wylesiania. System legalności drewna w Indonezji jest jedynym na świecie uznanym przez UE. Wraz z nowymi wymogami dotyczącymi zakazu wylesiania, które mają zostać nałożone przez UE, Indonezja dodaje elementy zrównoważonego rozwoju, takie jak geolokalizacja.
Boliwijskie obszary chronione mocno dotknięte pożarami lasów. Według danych rządowych do połowy września w Boliwii spłonęło prawie 9 tys. kilometrów kwadratowych. Miejska przyroda doliny Tucabaca i Park Narodowy Otuquis, oba w półpustynnym regionie Chiquitania w południowej Boliwii, należą do obszarów chronionych najbardziej dotkniętych pożarami w 2022 roku.
Dane satelitarne pokazują, że pożary objęły około 130 kilometrów kwadratowych, czyli 5 proc. miejskiej dzikiej przyrody Tucavaca Valley, we wrześniu i rozpoczęły się ponownie na początku listopada. Oprócz utraty siedlisk dzikich zwierząt dym z pożarów spowodował problemy ze wzrokiem i oddychaniem u mieszkańców pobliskich społeczności.
Pilna potrzeba ochrony rekinów. Państwa będące stronami CITES, światowej konwencji o handlu zagrożonymi gatunkami, popierają trzy propozycje umieszczenia dziesiątek rekinów i płaszczek z trzech rodzin w załączniku do konwencji. Chociaż nie zakazywałoby to handlu nimi, to regulowałoby go, wymagając zezwoleń na eksport. Niedawne badanie wykazało, że ponad jedna trzecia rekinów, płaszczek i chimer jest zagrożona wyginięciem, co czyni je po płazach drugą najbardziej zagrożoną grupą kręgowców.
Według badań ponad połowa gatunków palm może być zagrożona wyginięciem. Naukowcy odkryli, że spośród 1889 gatunków palm prawie połowa odrębnych gatunków jest zagrożona wyginięciem, a także prawie jedna trzecia gatunków wykorzystywanych przez ludzi (co najmniej 185 gatunków palm). W badaniu zidentyfikowano również regiony o wysokim priorytecie ochrony palm, w tym Borneo, Hawaje, Jamajkę, Madagaskar, Nową Kaledonię, Nową Gwineę, Filipiny, Sulawesi, Vanuatu i Wietnam. Podobnie jak w przypadku wielu innych zagrożonych gatunków roślin i zwierząt największym zagrożeniem dla palm jest niszczenie siedlisk w wyniku ekspansji rolniczej i miejskiej. Palmy to ważny element tropikalnych krajobrazów, dostarczający żywność, narzędzia, lekarstwa i materiały dla domów dla milionów ludzi na całym świecie i odgrywający kluczową rolę w wielu ekosystemach.
?