WFOŚiGW uruchamia siedem nowych programów
Miliard dla czystego środowiska
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w zeszłym roku dofinansował przedsięwzięcia ekologiczne w Śląskiem kwotą ponad 850 mln złotych, z czego przeszło 540 mln złotych to dotacje w ramach programu Czyste Powietrze.
W tym roku budżet funduszu sięgnie prawie miliarda złotych. Kontynuowane będą wszystkie dotychczasowe programy, rozpoczną się też nabory wniosków w siedmiu nowych, z łącznym budżetem ponad 30 mln złotych. Wspierany będzie między innymi rozwój odnawialnych źródeł energii w budynkach publicznych, tworzenie zielonych przestrzeni w miastach czy przydomowe oczyszczalnie ścieków. Na większe niż dotąd wsparcie mogą liczyć ochotnicze straże pożarne i szkolne pracownie przyrodnicze. ? Jesteśmy cały czas w kontakcie ze wszystkimi grupami społecznymi. Obserwujemy, rozmawiamy i na bieżąco monitorujemy, jakie jest zapotrzebowanie na dofinansowanie zadań dotyczących ochrony środowiska. Jako fundusz jesteśmy po to, żeby te działania wspierać finansowo, stąd nowe programy ? wyjaśnia prezes katowickiego WFOŚiGW Tomasz Bednarek.
Odbetonujmy miasta.Nowym programem, z budżetem 7 mln złotych, jest między innymi wsparcie dla rozwoju odnawialnych źródeł energii w obiektach użyteczności publicznej, jak szkoły, szpitale czy hospicja. Nabór wniosków rozpoczyna się 1 lutego. Będzie można dostać do 200 tys. złotych i pokryć do 60 proc. tzw. kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia. 5 mln złotych katowicki fundusz przeznaczy na program wspierający tworzenie zielonych przestrzeni w gminach ? na ten cel będzie można pozyskać od 50 do 250 tys. złotych, pokrywając nawet 90 proc. kosztów projektu. ? To program służący ?odbetonowaniu? naszych miast i gmin. Chcemy, by powstawały nowe, przyjazne dla mieszkańców przestrzenie zielone, wraz z drobną infrastrukturą, która także ? po raz pierwszy ? będzie przez nas dofinansowana ? wyjaśnia prezes Tomasz Bednarek. Kolejny program, z budżetem 10 mln złotych, dotyczy tzw. zielono-niebieskiej infrastruktury w miastach. Można ubiegać się nawet o 300 tys. złotych dotacji (połowa kosztów), zaś całość finansowania można pozyskać w formie dotacji wraz z pożyczką. Środki można przeznaczyć na przykład na tworzenie zielonych dachów czy ścian, ale również na zagospodarowanie wód opadowych i inne formy retencji wody. W tym roku fundusz rozwija również program wspierający przydomowe oczyszczalnie ścieków. ? Ubiegłoroczny pilotaż, na który przeznaczyliśmy 1 mln złotych, okazał się strzałem w dziesiątkę. W dwa miesiące budżet został wyczerpany, wpłynęło ponad 100 wniosków ? mówi prezes. W tym roku fundusz przeznaczył na ten program 4 mln złotych. Można liczyć na maksymalnie 8 tys. złotych dotacji, do 50 proc. kosztów. Przydomowe oczyszczalnie będą dofinansowywane tam, gdzie nie ma sieci kanalizacyjnej i samorządy nie planują jej budowy w ciągu najbliższych pięciu lat.
Dotacje na bezpieczeństwo i edukację.Dwa nowe programy katowickiego WFOŚiGW są adresowane do ochotniczych straży pożarnych, od lat wspieranych już przez fundusz na przykład przez zakup sprzętu. Teraz, w ramach programu Bezpieczny Strażak, 2 mln złotych przeznaczone będzie na specjalistyczny sprzęt używany podczas zdarzeń środowiskowych (jak łodzie ratunkowe czy kamery termowizyjne), z możliwością uzyskania do 150 tys. złotych dotacji. Natomiast program Eko Remiza wesprze remonty (między innymi termomodernizację, ale nie tylko) strażackich obiektów ? budżet to 2 mln złotych, a maksymalna wielkość jednej dotacji ? 200 tys. złotych. W tym roku fundusz wprowadza również nowy program skierowany do szkół. Oprócz realizowanego od lat dofinansowania ?zielonych pracowni? w szkołach teraz po raz pierwszy można ubiegać się o dofinansowanie na ?Ekopracownie pod chmurką?, czyli infrastrukturę i wyposażenie do prowadzenia lekcji nauk przyrodniczych w terenie. Łączny budżet to 2 mln złotych, a jedna dotacja ? do 70 tys. złotych. Środki z WFOŚiGW mogą pokryć nawet 80 proc. kosztów. Nabór wniosków rozpoczyna się 1 lutego i potrwa do 31 marca. Program uzupełni tworzenie ?zielonych pracowni?, których przy wsparciu funduszu powstało dotąd w województwie śląskim ponad 400. W 2023 roku ich liczba może wzrosnąć do około 500. W br. w programie podniesiono kwotę dofinansowania nawet do 60 tys. złotych na jedną pracownię. Najpierw fundusz dofinansowuje projekt pracowni, a potem jej realizację. Łączny budżet tego przedsięwzięcia to w tym roku 5 mln złotych.
Fundusz nie zwalnia tempa. Podczas styczniowej konferencji prasowej w Katowicach prezes funduszu zapowiedział również kontynuację cieszącego się dużą popularnością programu ?50 kW na start?, umożliwiającego dofinansowanie niewielkich instalacji fotowoltaicznych. Można otrzymać środki na całość takiej instalacji, w tym 30 proc. w formie dotacji (do nawet 105 tys. złotych), a pozostałą część ? w formie pożyczki. Budżet programu to 2 mln złotych. Łącznie na siedem nowych programów katowicki WFOŚiGW przeznaczy w tym roku ponad 30 mln złotych, a wraz z zielonymi pracowniami i wsparciem małej fotowoltaiki ? około 40 mln złotych. Najwięcej środków z blisko miliardowego budżetu to dofinansowanie w ramach programu Czyste Powietrze. ? Tylko w pierwszym tygodniu nowego roku w tym programie, przy wyższych kwotach i poziomach dofinansowania, przyjęliśmy 233 wnioski ? najwięcej w skali kraju ? poinformował Tomasz Bednarek. Od 2018 roku katowicki WFOŚiGW obsłużył już blisko 90 tys. wniosków w ramach tego programu, na łączną kwotę 1,3 mld złotych.
? To ogromne środki przeznaczone na walkę ze smogiem; i nadal nie zwalniamy tempa ? podsumował prezes funduszu, obchodzącego w tym roku jubileusz 30-lecia działalności.
Hanna Krzyżowska
Info ze świata:
Umowy, które chronią miliony hektarów boliwijskich lasów. Ponad 10 lat temu Boliwia stała się pionierem innowacyjnego projektu ochrony przyrody. Po raz pierwszy mieszkańcy tego samego działu wodnego, zarówno mieszkający na obszarach wiejskich, jak i w miastach, mogli współpracować w celu ochrony lasu i źródeł wody.
Te wzajemne porozumienia wodne, znane jako ARA (Acuerdo Recíproco por Agua), miały na celu uświadomienie, że ochrona wody jest obowiązkiem każdego, kto korzysta z tego zasobu, a nie tylko tych, którzy mieszkają wzdłuż źródeł rzek wysoko w górach lub wzdłuż strumieni w środkowym dziale wodnym. Dzięki takim porozumieniom mieszkańcy miast w dolnej części dorzecza mogliby stworzyć fundusz, który pozwoliłby na gromadzenie środków ekonomicznych i wspieranie rolników w górnym biegu rzeki podczas ochrony źródeł wody.
Dziś w Boliwii jest 24 tys. rolników chroniących prawie 600 tys. hektarów w około 80 gminach. Program stał się doskonałym przykładem sukcesu ochrony przyrody, prowadząc do utworzenia 23 obszarów chronionych o łącznej powierzchni 3,4 mln ha w Boliwii, a obecnie zaczyna być naśladowany w Kolumbii, Peru, Ekwadorze i Meksyku.
Kryzys związany z wyciekiem ropy w Wenezueli. W ubiegłym roku w Wenezueli doszło do 86 wycieków ropy i gazu ? wynika z raportu opublikowanego przez Obserwatorium Ekologii Politycznej Wenezueli.
Najwięcej wycieków odnotowały stany Zulia i Falcón, odpowiednio 31 i 29. W obu obszarach zagrażały one ekosystemom morskim w rejonie Karaibów i jeziora Maracaibo. Wycieki są wynikiem starzejącej się infrastruktury i braku przepisów niezbędnych do utrzymania ogromnego przemysłu naftowego w kraju.
Wenezuela leży na jednym z największych złóż potwierdzonych rezerw ropy naftowej i gazu ziemnego na świecie.
Rozwiązanie win-win dla jaguarów i ranczerów w Brazylii. Konflikty między hodowcami bydła a jaguarami należą do największych zagrożeń dla populacji dużych kotów w brazylijskim Pantanalu. Badania wykazują, że prawie jedną trzecią diety jaguarów stanowi bydło, co powoduje straty ekonomiczne dla ranczerów i w konsekwencji zabijanie przez nich jaguarów.
Obserwacje i znajomość sposobu życia i miejsca pobytu jaguarów mogą jednak pomóc w promowaniu turystyki obserwacyjnej, która odegrała kluczową rolę w zmianie lokalnego postrzegania słynnego wielkiego kota z mokradeł. Ekoturystyka jest ważną działalnością gospodarczą w Pantanalu. Badanie z 2017 roku wykazało, że turystyka jaguarów wygenerowała 6,8 mln dolarów rocznego dochodu brutto w północnym Pantanalu, w porównaniu z 121?500 dolarów ze strat bydła. Innymi słowy, jaguary są warte do 56 razy więcej w turystyce niż koszty, które ponoszą przez nie ranczerzy.
?