Jeden z najbardziej niezbędnych zasobów na Ziemi może być coraz bardziej deficytowy
Kryzys wodny ? realne zagrożenie
Urbanizacja, rozwijający się przemysł i coraz większa liczba ludności prowadzą do zmian klimatycznych, a ich efektem jest kurczenie się zasobów wodnych na świecie. Oszczędzanie i rozsądne korzystanie z wody to obecnie jedne z najważniejszych ekologicznych zagadnień.
Woda jest jednym z najbardziej niezbędnych zasobów na Ziemi, a mimo to staje się coraz bardziej deficytowa. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ponad 2 mld ludzi na świecie nie ma dostępu do czystej i bezpiecznej wody pitnej, a około połowy światowej populacji doświadcza poważnego niedoboru wody przez co najmniej część roku. Liczba ta ma znacznie wzrosnąć w najbliższych latach.
Tylko 0,5 proc. wody na Ziemi jest zdatne do użytku. Woda pokrywa 70 proc. naszej planety i łatwo jest myśleć, że zawsze będzie jej pod dostatkiem. Jednak słodka woda jest niezwykle rzadka ? to tylko 3 proc. wody na świecie, a dwie trzecie znajduje się w zamarzniętych lodowcach lub jest w inny sposób niedostępne dla człowieka. Przewiduje się, że zapasy wody zgromadzone w lodowcach i pokrywie śnieżnej będą się dalej zmniejszać w ciągu stulecia, co ograniczy dostępność wody w ciepłych i suchych okresach w regionach zaopatrywanych w wodę pochodzącą z roztopów w głównych pasmach górskich. Zagrożenie jest więc realne i podjęcie natychmiastowych działań powinno być priorytetem.
Przyczyny kryzysu wodnego. Kryzys wodny ma kilka podstawowych przyczyn, w tym wzrost populacji, zmiany klimatyczne i zanieczyszczenia środowiska. Zmiany klimatu nasilają zarówno niedobór wody, jak i zagrożenia z nią związane ? jak powodzie i susze ? ponieważ rosnące temperatury zakłócają wzorce opadów i cały cykl wodny. Wraz z rosnącą liczbą ludności na świecie rośnie również zapotrzebowanie na wodę, które, w połączeniu z suszami spowodowanymi zmianami klimatycznymi i innymi ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, doprowadziło do zmniejszenia dostępnych zasobów słodkiej wody. Równocześnie zanieczyszczenia pochodzące z przemysłu, rolnictwa i innych działań człowieka odpowiadają za to, że wiele źródeł wody nie nadaje się jako woda pitna, co jeszcze zaostrza problem.
Konsekwencje problemów z wodą. Skutki kryzysu wodnego są dalekosiężne i wpływają na ludzi, zwierzęta i cały ekosystem. Bez dostępu do czystej wody ludzie są narażeni na choroby przenoszone przez zanieczyszczoną wodę, a jej brak utrudnia uprawę roślin i hodowlę zwierząt, co prowadzi do braku bezpieczeństwa żywnościowego i trudności ekonomicznych.
Kryzys wodny ma również wpływ na środowisko ? wiele ekosystemów, by móc się rozwijać, potrzebuje słodkiej wody. Bez odpowiednich dostaw wody mogą one zostać uszkodzone lub zniszczone, co doprowadzi do utraty różnorodności biologicznej i innych negatywnych konsekwencji.
Co dalej? Przewiduje się, że ryzyko suszy i powodzi oraz związane z nimi szkody społeczne będą dalej rosły wraz z każdym stopniem globalnego ocieplenia. Częstotliwość występowania silnych opadów atmosferycznych najprawdopodobniej wzrośnie na większości obszarów
w XXI wieku, przy czym więcej będzie powodzi wywołanych przez deszcz. Jednocześnie przewiduje się, że wzrośnie odsetek terenów, na których w danym momencie panuje ekstremalna susza. Katastrofy związane z wodą zdominowały listę katastrof w ciągu ostatnich dekad i odpowiadają za 70 proc. wszystkich zgonów związanych z katastrofami naturalnymi. Od 2000 roku liczba katastrof związanych z powodziami wzrosła o 134 proc. w porównaniu do dwóch poprzednich dekad. W tym samym okresie o 29 proc. wzrosły również liczba i czas trwania susz, a większość zgonów związanych z suszą miała miejsce w Afryce.
Kryzys wodny stanowi realne zagrożenie dla całej planety i konieczne jest podjęcie natychmiastowych działań w celu rozwiązania tego problemu. Poprzez ograniczenie zużycia wody, zmniejszenie zanieczyszczeń w naszych źródłach oraz wspieranie wysiłków na rzecz ochrony i odbudowy ekosystemów słodkowodnych możemy pomóc w złagodzeniu skutków kryzysu wodnego. Kluczowe jest jednak to, żebyśmy działali już teraz, aby zapewnić przyszłym pokoleniom dostęp do tego podstawowego zasobu.
Hanna Krzyżowska
Ze świata:
Konkurs Zielona Pracownia 2023. Ruszył konkurs Zielona Pracownia skierowany do placówek oświatowych z województwa śląskiego. Jego celem jest dofinansowanie utworzenia pracowni na potrzeby nauk przyrodniczych, biologicznych, ekologicznych, geograficznych, chemiczno-fizycznych i geologicznych w klasach 4?8 szkół podstawowych oraz w szkołach średnich.
Dotacja może być udzielona z uwzględnieniem efektów zadania i możliwości finansowych funduszu do wysokości 80 proc. kosztów kwalifikowanych. Maksymalna kwota dotacji nie może przekroczyć 48 tys. złotych. Wnioski można składać do 12 kwietnia.
Informacja dla sprzedawców żywności. Zgodnie z ustawą z 19 lipca 2019 roku o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach przypomina sprzedawcom żywności o składaniu pisemnego rocznego sprawozdania o marnowanej żywności w terminie do 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie.
Nagranie rzadkich lwów zachodnioafrykańskich budzi nadzieję dla populacji. Nowy filmik z zachodnioafrykańską lwicą i jej trzema młodymi to ekscytująca wiadomość, która daje nadzieję na odzyskanie populacji niebezpiecznie bliskiej wyginięciu w senegalskim Parku Narodowym Niokolo-Koba. Lwy zachodnioafrykańskie są krytycznie zagrożone, na wolności pozostało ich tylko między 120 a 374. Panthera i Departament Parków Narodowych Senegalu monitorują małą populację lwów zachodnioafrykańskich w tym kraju od 2011 roku, a po zatrudnieniu brygad antykłusowniczych ich populacja wzrosła ponad dwukrotnie, z 10?15 osobników do 30. Celem władz jest osiągnięcie liczby 100 lwów do 2030 roku.
Naukowcy mapują drzewa na suchych terenach Afryki. Najnowsze badania pozwoliły na określenie lokalizacji 9,9 mld drzew na suchych terenach Afryki, czyli w regionie położonym poniżej pustyni Sahara i na północ od równika. Badania, które połączyły mapowanie satelitarne, uczenie maszynowe i pomiary terenowe, doprowadziły do oszacowania 840 mln ton metrycznych węgla zawartego w drzewach. Drzewa te gwarantują siedliska bioróżnorodności i pomagają zwiększyć wydajność rolnictwa, a badania zapewniają narzędzie do śledzenia zarówno degradacji, jak i wysiłków związanych z sadzeniem drzew w regionie.
Energia odnawialna tańsza od paliw kopalnych. Według raportu Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej OZE są obecnie najbardziej opłacalnym źródłem nowej energii elektrycznej w większej części świata. Z wiatru, słońca i innych źródeł odnawialnych prawie dwie trzecie (62 proc.) było tańsze niż najtańsze nowe paliwo kopalne. Budowa i eksploatacja nowego projektu w zakresie energii odnawialnej jest tańsza niż budowa i eksploatacja nowej elektrowni opartej na paliwach kopalnych.
Chiny sadzą drzewa, żeby walczyć z pustynnieniem. Państwo Środka zamierza posadzić i zachować 70 mld drzew do 2030 roku w ramach walki z wylesianiem i zmianami klimatu. Kraj ten stosuje innowacyjne podejście do walki z pustynnieniem, które jest poważnym problemem środowiskowym. Rząd uruchomił ambitny program sadzenia drzew na masową skalę, którego celem jest posadzenie
100 mld drzew do 2050 roku. Program ten już przyniósł znaczące efekty ? w ciągu ostatnich dwóch dekad zalesiono obszar wielkości Irlandii.