Program Czyste Powietrze
Największa proekologiczna inicjatywa w polskiej historii
Mija pięć lat od uruchomienia programu Czyste Powietrze, który służy skutecznej walce ze smogiem. W tym czasie z programu skorzystało blisko 700 tys. beneficjentów w całym kraju, co daje 18 mld złotych ekoinwestycji.
Gmina Miedźna mieści się w powiecie pszczyńskim w województwie śląskim. To jedna z gmin, które między 2019 a 2022 rokiem osiągnęły największą redukcję pyłu zawieszonego
Gmina Miedźna mieści się w powiecie pszczyńskim w województwie śląskim. To jedna z gmin, które między 2019 a 2022 rokiem osiągnęły największą redukcję pyłu zawieszonego. Było to odpowiednie miejsce na zorganizowanie konferencji na pięciolecie programu Czyste Powietrze, o którym wielokrotnie pisaliśmy na naszych łamach. Tylko w województwie śląskim złożonych zostało 105 tys. wniosków o dotację na termomodernizację i wymianę kopciuchów. W skali kraju to już blisko 700 tys. Polaków, czyli 18 mld złotych ekoinwestycji. Program umożliwia zdobycie nawet ponad 130 tys. złotych bezzwrotnej dotacji.
Program Czyste Powietrze, pod nadzorem Ministerstwa Klimatu i Środowiska, realizowany jest od września 2018 roku przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) wraz z 16 funduszami wojewódzkimi (WFOŚiGW). Partnerami są wybrane banki oraz gminy prowadzące w całej Polsce 2127 punktów konsultacyjno-informacyjnych programu (86 proc. wszystkich gmin w Polsce).
Paweł Mirowski, wiceprezes NFOŚiGW oraz pełnomocnik prezesa Rady Ministrów ds. programu Czyste Powietrze i efektywności energetycznej budynków, powiedział: Pięć lat programu Czyste Powietrze to bardzo dobra okazja do przypomnienia o pomocy finansowej dla wszystkich, którzy chcą się pozbyć starych kopciuchów, przeprowadzić termomodernizację domu jednorodzinnego, zadbać o środowisko, ale również i o własne finanse. Warto zauważyć, że to przekłada się zarówno na oszczędności za ogrzewanie, lepsze warunki życia w ocieplonych domach, jak i daje korzyści zdrowotne, bo emitując mniej pyłów do atmosfery, oddychamy czystszym powietrzem.
Tomasz Bednarek, prezes WFOŚiGW w Katowicach, w swojej wypowiedzi podkreślił, jak bardzo cieszy go fakt, że coraz więcej gmin województwa śląskiego osiąga coraz lepsze wyniki, jeśli chodzi o jakość powietrza. Jako przykład podał gminę Goczałkowice, która przoduje w rankingu gmin Polskiego Alarmu Smogowego.
Wnioskodawcy Czystego Powietrza mają do dyspozycji trzy poziomy dofinansowania, przy czym im niższe są dochody, tym wyższa dotacja. Najwięcej, bo aż 135 tys. złotych dotacji, obowiązuje przy miesięcznym dochodzie nie wyższym niż 1090 lub 1526 złotych na osobę (dotyczy odpowiednio gospodarstw wieloosobowych i jednoosobowych) oraz przysługuje tym, którzy mają ustalone prawo do jednej z czterech form zasiłku. Kolejny próg dochodowy, przy wsparciu do 99 tys. złotych, wynosi odpowiednio 1894 lub 2651 złotych. Z kolei do 66 tys. złotych mogą dostać wnioskodawcy, których roczny dochód nie przekracza 135 tys. złotych. Dodatkowe pieniądze, maksymalnie 1,2 tys. złotych, można uzyskać na wykonanie audytu energetycznego. Budżet programu Czyste Powietrze na lata 2018-2029 to 103 mld złotych.
Te gminne punkty konsultacyjno-informacyjne są siłą napędową naszego programu. Beneficjenci mogą tam otrzymać kompleksową pomoc w złożeniu wniosku o dofinansowanie wymiany kopciuchów i termomodernizację domów, mogą też liczyć na wsparcie w rozliczeniu przedsięwzięcia. Finansowanie przez NFOŚiGW działania takich miejsc przyczynia się do skutecznej walki ze smogiem i poprawy efektywności energetycznej jednorodzinnych budynków mieszkalnych zaznaczył Paweł Mirowski.
Spotkaniu w Miedźnej towarzyszyła prezentacja Uniwersyteckich Laboratoriów Kontroli Atmosfery (ULKA), badających jakość powietrza na terenie województwa śląskiego. Od 2016 roku naukowcy i studenci Uniwersytetu Śląskiego dysponują pierwszym w Polsce napowietrznym laboratorium umieszczonym w koszu załogowego balonu, które zbiera kompleksowe dane na temat jakości powietrza miast śląskiej metropolii. W projekcie uczestniczą naukowcy wielu dyscyplin: meteorolodzy, klimatolodzy, mineralodzy, biolodzy, fizycy, chemicy i hydrolodzy.
♦
Ze świata:
WFOŚiGW w Katowicach ogłasza nabór wniosków do programu finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest. Beneficjentami programu finansowania usuwania wyrobów zawierających azbest mogą zostać jednostki samorządu terytorialnego i ich związki. Koszty kwalifikowane obejmują wydatki niezbędne do osiągnięcia efektu ekologicznego, to znaczy wyłącznie koszty zbierania, transportu i unieszkodliwiania materiałów zawierających azbest. Wysokość dofinansowania wynosi do 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Kwota alokacji środków to 1,5 mln złotych, ale możliwe jest zwiększenie puli środków. Termin składania wniosków upływa 31 marca 2026 roku lub do wyczerpania środków. Wszystkie niezbędne informacje można znaleźć na stronie www.wfosigw.katowice.pl.
Panama protestuje w celu ochrony ekosystemów. Ostatnio w tym kraju miały miejsce demonstracje przeciwko nowej umowie z kopalnią miedzi Cobre Panamá w prowincji Colón. Protestujący twierdzą, że daje ona kopalni First Quantum Minerals zbyt wielką władzę i doprowadzi do zniszczenia środowiska w ciągu najbliższych 40 lat. Kopalnia ma zagrażać także Kanałowi Panamskiemu, a w związku z tym ? globalnemu handlowi. Zgromadzenie Narodowe Panamy będzie wkrótce głosować nad zatwierdzeniem lub odrzuceniem umowy.
Badanie pokazuje, że obszary chronione są szansą dla różnorodności zwierząt. Nowe badanie dowodzi, że obszary chronione w Azji Południowo-Wschodniej nie tylko zwiększają różnorodność ptaków i ssaków w ich obrębie, ale także pomagają podnosić liczbę gatunków w pobliskich niechronionych siedliskach. Naukowcy twierdzą, że ich odkrycia potwierdzają cel ONZ, jakim jest ochrona 30 proc. ziemskich lądów i wód do 2030 roku. Odkrycia wskazują, że duże rezerwaty powodują większe rozprzestrzenianie się korzyści związanych z różnorodnością biologiczną na otaczające krajobrazy. Autorzy wzywają rządy do inwestowania w powiększanie większych rezerwatów zamiast tworzenia wielu mniejszych.
Kellogg’s odchodzi od indonezyjskiego dostawcy oleju palmowego. Amerykański gigant zbożowy, znany między innymi z produkcji płatków śniadaniowych, jest kolejną dużą marką, która zawiesiła powiązania biznesowe z indonezyjskim gigantem oleju palmowego Astra Agro Lestari. Kellogg’s dołącza do takich firm jak Hershey’s, PepsiCo i Nestlé, które przestały kupować olej palmowy od AAL po raporcie z 2022 roku, w którym zarzuca się zawłaszczanie ziemi, degradację środowiska oraz przestępcze prześladowanie obrońców środowiska i praw człowieka.
Przemysł odzieżowy w Bangladeszu robi postępy. Według Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych przemysł odzieżowy jest odpowiedzialny za 10 proc. emisji dwutlenku węgla. Jeśli obecne tempo emisji gazów cieplarnianych się utrzyma, do 2030 roku wzrośnie ona o ponad 50 proc. Bangladesz jest drugim co do wielkości eksporterem w przemyśle odzieży gotowej z 4,4 mln pracowników, głównie kobiet. W ciągu ostatnich 15 lat kraj ten stworzył liczne certyfikowane zielone fabryki, a od 2009 roku bangladescy producenci odzieży i tekstyliów założyli 202 ?przyjazne dla środowisk? fabryki certyfikowane przez U.S. Green Building Council. To wciąż bardzo niewiele, ale tego typu inicjatywy dają nadzieję.