Zasady polityki zrównoważonego rozwoju wspomagające racjonalne gospodarowanie odpadami.
Śmieci nasze powszednie
Eksperci ds. gospodarki odpadami stworzyli systemy, które pozwalają na efektywne zarządzanie odpadami i ochronę środowiska. Mimo że każde państwo stosuje nieco inne metody, to istnieją uniwersalne zasady, które wspierają zrównoważone gospodarowanie odpadami.
Jak często się zastanawiasz, co dzieje się z odpadami, które codziennie wyrzucasz? Unia Europejska ma jasno określoną hierarchię postępowania z odpadami. Kluczowe jej zasady są wykorzystywane również w innych regionach na świecie. Jedną z najważniejszych koncepcji jest traktowanie odpadów jako zasobu wtórnego. Dzięki temu, zamiast jedynie pozbywać się śmieci, możemy chronić naturalne zasoby poprzez ich ponowne wykorzystanie.
Zasady zrównoważonego gospodarowania odpadami. Unijna hierarchia postępowania z odpadami kładzie nacisk na zapobieganie ich powstawaniu, a następnie ich ponowne wykorzystanie, recykling i odzysk. Unieszkodliwianie odpadów, czyli na przykład składowanie na wysypiskach albo spalanie, jest ostatecznością. Co to oznacza w praktyce?
Zapobieganie powstawaniu odpadów. Kluczowym krokiem w zrównoważonym gospodarowaniu odpadami jest zapobieganie ich powstawaniu. Oznacza to projektowanie produktów i opakowań tak, by generowały mniej odpadów. Konsumenci mogą się również przyczynić do ograniczenia odpadów, wybierając produkty trwałe i nadające się do ponownego użycia. Redukcja opakowań w sklepach to jeden z przykładów działań, które mogą znacząco zmniejszyć ilość odpadów komunalnych.
Przygotowanie do ponownego użycia. Wiele produktów, które traktujemy jako śmieci, można ponownie wykorzystać po odpowiednim przygotowaniu. Procesy takie jak czyszczenie, naprawa czy odnowienie pozwalają dać nową szansę przedmiotom, które mogłyby inaczej trafić na wysypisko.
Recykling. Recykling to dobrze znany proces, w którym przetwarzamy odpady w nowe produkty. Pomimo popularności wiele materiałów, które mogłyby zostać poddane recyklingowi, trafia na wysypiska. Aby poprawić sytuację, zarówno producenci, jak i konsumenci muszą się bardziej zaangażować w sortowanie i przetwarzanie odpadów.
Odzyskiwanie energii lub materiałów. Gdy recykling nie jest możliwy, można zastosować inne metody odzysku, takie jak spalanie z odzyskiem energii. Procesy takie jak fermentacja beztlenowa czy piroliza pozwalają na produkcję energii i innych materiałów z odpadów, które inaczej trafiłyby na składowisko.
Unieszkodliwianie. Ostatecznym etapem w hierarchii jest unieszkodliwianie odpadów, które nie mogą być poddane innym procesom. Składowanie na wysypiskach i spalanie bez odzysku energii to najmniej pożądane metody, które powinny być stosowane jedynie w ostateczności. Dążenie do ograniczenia składowania odpadów to ważny krok w kierunku zrównoważonego rozwoju.
Zanieczyszczający płaci. Ważnym elementem polityki gospodarki odpadami w Europie jest zasada „zanieczyszczający płaci”. Oznacza to, że firmy są odpowiedzialne za odpady generowane przez ich produkty. W ramach tej zasady wiele krajów wprowadza systemy, w których producenci współpracują z władzami lokalnymi, aby zapewnić odpowiednie zarządzanie odpadami.
Śmieci jako zasoby. Najważniejszą zasadą zrównoważonego gospodarowania odpadami jest traktowanie odpadów jako zasobów. Dzięki przemyślanej polityce i zaangażowaniu społeczeństwa możemy zminimalizować wpływ odpadów na środowisko i stworzyć gospodarkę o obiegu zamkniętym. To nie tylko korzyść dla naszej planety, ale także sposób na stworzenie bardziej zrównoważonego i efektywnego systemu gospodarczego.
Korzyści z racjonalnego gospodarowania odpadami:
• Ochrona środowiska: zmniejszenie ilości odpadów trafiających na wysypiska i redukcja zanieczyszczeń.
• Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych: poprawa jakości powietrza poprzez ograniczenie emisji z wysypisk i spalarni.
• Osoby i miejsca pracy: rozwój sektora gospodarki opartego na recyklingu i ponownym wykorzystaniu materiałów.
• Zrównoważone zużycie zasobów: lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych i redukcja konieczności wydobycia surowców pierwotnych.
Hanna Krzyżowska
WFOŚiGW w Katowicach
Fundusz wspiera harcerzy
W stanicy obozowej Lipowiec w Ustroniu podpisano umowę między Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach a Związkiem Harcerstwa Polskiego Chorągiew Śląska. Umowa o wartości 1 139 300 złotych dotyczy wsparcia zadania „Profilaktyka zdrowotna i edukacja ekologiczna na obozach harcerskich 2024”. Dzięki temu wsparciu Chorągiew Śląska zorganizuje obozy dla 4320 dzieci w okresie od 22 czerwca do 28 sierpnia 2024 roku.
Obozy są skierowane do dzieci z podstawówek z regionów o wysokim zanieczyszczeniu środowiska. Dzieci będą mogły uczestniczyć w wędrówkach, uczyć się żeglowania i pływania, a także brać udział w zajęciach terapeutycznych i ekologicznych, takich jak sortowanie odpadów, oczyszczanie wody czy konkursy ekologiczne.
Współpraca WFOŚiGW i ZHP Chorągiew Śląska trwa od wielu lat. W ciągu ostatnich 10 lat z wyjazdów skorzystało ponad 44 331 dzieci, a fundusz przeznaczył na ten cel 8 mln złotych. Prezes WFOŚiGW w Katowicach, Mateusz Pindel, podkreśla, że fundusz zawsze będzie wspierał działalność harcerską w województwie. Obozy to nie tylko wypoczynek, ale przede wszystkim nauka ekologii i zdrowego stylu życia.
W ostatniej dekadzie fundusz przeznaczył na wsparcie harcerzy łącznie ponad 17 mln złotych, z czego 8 mln złotych na obozy, a resztę na kampanie ekologiczne i konkursy organizowane przez ZHP.
♦
Park Zielonej Energii w Gliwicach
Gliwice będą miały nowoczesny Park Zielonej Energii dzięki dofinansowaniu wynoszącemu prawie 271 mln złotych. Umowę na tę inwestycję podpisał Krzysztof Szaliński, prezes PEC-Gliwice Sp. z o.o., z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W uroczystości wziął udział również Mateusz Pindel, prezes WFOŚiGW w Katowicach.
Co to jest Park Zielonej Energii? Park Zielonej Energii to nowoczesna instalacja, która będzie przetwarzać odpady z Gliwic i powiatu gliwickiego na ciepło i energię elektryczną. Powstanie on przy obecnie działającej ciepłowni. Dzięki temu projektowi:
• Zyska środowisko – instalacja zmniejszy ilość odpadów trafiających na składowiska oraz ograniczy emisję gazów cieplarnianych.
• Gliwiczanie będą mieć dostęp do czystego ciepła i energii, co zwiększy bezpieczeństwo energetyczne miasta.
• Koszty gospodarki odpadami dla mieszkańców Gliwic i okolic zostaną ustabilizowane.
Projekt został bardzo wysoko oceniony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, co podkreśla jego znaczenie dla regionu. Wytwarzane ciepło będzie dostarczane do miejskiej sieci ciepłowniczej, a energia elektryczna zasili Krajowy System Elektroenergetyczny i Gliwicki Klaster Energii.