W Pszczynie na Śląsku, jako jednej z najbardziej zanieczyszczonych gmin w Polsce, od 16 kwietnia br. realizowany jest kolejny ? obok ogłoszonego już dla województwa zachodniopomorskiego ? antysmogowy pilotaż Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Na wymianę kopciuchów i termomodernizację wielorodzinnych budynków mieszkalnych (3-20 lokali) zarezerwowano 6 mln zł. Dodatkowe środki trafią bezpośrednio do gminy na działania informacyjno-promocyjne.
Na podstawie rocznej oceny jakości powietrza za 2019 r., przygotowanej przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, opracowano listę 261 najbardziej zanieczyszczonych gmin w Polsce, gdzie występują równocześnie przekroczenia poziomu dopuszczalnego dla pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz poziomu docelowego dla benzo(a)pirenu oznaczanego w pyle PM10.
?Z myślą o tych gminach uruchamiamy pilotaż w Pszczynie. Chcemy sprawdzić na ile nasze dodatkowe wsparcie ? razem z wdrażanymi już programami ?Czyste Powietrze? i ?Stop Smog? ? pomoże mieszkańcom w walce ze smogiem. Mam nadzieję, że z doświadczeń tego pilotażu skorzystają inne gminy, które też znajdują się w zestawieniu GIOŚ? ? mówi minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka.
?Liczę, że wnioski, które wyciągniemy z tego pilotażu w Pszczynie pozwolą nam w sposób bardziej efektywny realizować walkę z niską emisją na różnych szczeblach i poziomach oraz w różnych typach budynków. Również dodatkowe wsparcie na promocję da nam odpowiedź na pewne pytania związane z efektywnością programu ?Czyste Powietrze?? ? mówi pełnomocnik premiera ds. programu Czyste Powietrze Bartłomiej Orzeł.
?Przygotowując założenia tego pilotażu oszacowaliśmy, że jego efektem końcowym powinna być poprawa efektywności energetycznej w ok. 20 wielorodzinnych budynkach mieszkalnych i 140 lokalach mieszkalnych. Liczymy na wymianę minimum 280 nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe. Na ten cel zarezerwowaliśmy 6 mln zł, po które mogą sięgać właściciele lub współwłaściciele lokali mieszkalnych oraz wspólnoty mieszkaniowe? ? wylicza prezes NFOŚiGW prof. Maciej Chorowski.
?Wyróżnikiem pszczyńskiego pilotażu będzie rezygnacja ze wsparcia dla źródeł węglowych i mniej efektywnych kotłów na pellet, a także wyższe wsparcie na ogrzewanie pompą ciepła i elektryczne w lokalach mieszkalnych w stosunku do proponowanego w ramach programu ?Czyste Powietrze? ? tłumaczy wiceprezes NFOŚiGW Paweł Mirowski.
W podstawowym poziomie dofinansowania ? obejmującym wnioskodawców z dochodami do 100 000 zł rocznie ? będzie można otrzymać od 30% do nawet 60% kosztów kwalifikowanych w zależności od zakresu realizowanego przedsięwzięcia, maksymalnie do:
– 25 tys. zł w przypadku wymiany źródła ciepła na pompę ciepła powietrze/woda oraz inwestycji obejmującej swoim zakresem wymianę stolarki okiennej/drzwiowej lub montaż wentylacji;
– do 18 tys. zł jeśli będą to inne źródła ciepła albo podłączenie do efektywnego źródła ciepła w budynku połączone z zadaniami z zakresu wymiany stolarki okiennej/drzwiowej lub montażem wentylacji;
– do 5 tys. zł jeśli przeprowadzona będzie tylko wymiana stolarki okiennej/drzwiowej lub zakup i montaż wentylacji, bez wymiany źródła ciepła.
W podwyższonym poziomie dofinansowania ? dla gospodarstw domowych wieloosobowych z przeciętnym miesięcznym dochodem na jednego członka nie przekraczającym kwoty 1400 zł/os., a w przypadku gospodarstw jednoosobowych 1960 zł ? będą to odpowiednio dla zakresów przeprowadzonych prac opisanych powyżej bezzwrotne dotacje w wysokości do: 33, 25 i 10 tys. zł, maksymalnie do 70% kosztów kwalifikowanych zrealizowanej inwestycji.
W przypadku wspólnot mieszkaniowych możliwe będzie sfinansowanie przedsięwzięcia do 70% kosztów kwalifikowanych, w przedziale 40-290 tys. zł, w zależności od: rodzaju przedsięwzięcia (wymiana źródła ciepła lub brak wymiany), rozwiązania technicznego ogrzewania w budynku (źródło wspólne lub indywidualne), liczby lokali w budynku (od 3 do 20) objętych działaniami proekologicznymi oraz zastosowania instalacji fotowoltaicznej. Najwyżej premiowane są przedsięwzięcia obejmujące swoim zakresem montaż urządzeń OZE, czyli zastosowanie pompy ciepła wraz z ociepleniem ścian budynku.
Jeśli w budynku/lokalu mieszkalnym prowadzona jest działalność gospodarcza, to dotacja będzie pomniejszana proporcjonalnie do zajmowanej powierzchni na jej prowadzenie (jeśli powierzchnia przeznaczona dla działalności gospodarczej przekracza 30% ? przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do dofinansowania), a jeśli budynek/lokal mieszkalny wyposażony jest w inne źródło ciepła niż na paliwo stałe lub źródło na paliwo stałe spełniające wymagania minimum klasy 5 normy EN 303-5, wówczas dotacja możliwa będzie tylko na docieplenie lub wymianę stolarki okiennej/drzwiowej oraz zakup i montaż wentylacji. Po zakończeniu przedsięwzięcia w budynku/lokalu mieszkalnym nie będą mogły być użytkowane źródła ciepła na paliwo stałe o klasie niższej niż 5, ponadto wszystkie źródła ciepła muszą spełniać docelowe wymagania uchwały antysmogowej dla województwa śląskiego.
Za nabór prowadzony w trybie ciągłym odpowiedzialny będzie Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach. Pszczyński pilotaż startuje 16 kwietnia 2021 r. i przewiduje dodatkowe 70 tys. zł dotacji dla gminy na działania informacyjno-promocyjne skierowane do mieszkańców.
Żeby z tego skorzystać, potrzebny będzie odpowiedni wniosek gminy i spełnienie dwóch warunków. Po pierwsze chodzi o zobowiązanie Pszczyny do współfinansowania przedsięwzięć w ramach programu ?Czyste Powietrze? i w ramach pilotażu, z wykorzystaniem innych środków publicznych w okresie realizacji tego pilotażu. Po drugie musi nastąpić wyłączenie ze współfinansowania środkami gminnymi kotłów na paliwa stałe z wyjątkiem kotłów zgazowujących drewno oraz kotłów na pellet o podwyższonym standardzie.
?Od początku funkcjonowania programu ?Czyste Powietrze? przyznaliśmy mieszkańcom Pszczyny niemal 8 milionów złotych dofinansowania na wymianę starych kopciuchów i termomodernizację domów jednorodzinnych. Pszczyna jest jednak jedną z najbardziej zanieczyszczonych gmin na Śląsku. Jestem przekonany, że dzięki wdrożeniu tego pilotażowego programu tempo wymiany nieefektywnych kotłów znacząco się zwiększy? ? wyjaśnia prezes WFOŚiGW w Katowicach Tomasz Bednarek.
Pilotaż będzie realizowany ze środków NFOŚiGW, w latach 2021-2024, ale umowy z beneficjentami będą podpisywane do 31 marca 2022 r.
?Program pilotażowy to kolejne solidne wsparcie finansowe dla mieszkańców gminy Pszczyna planujących wymianę starych kotłów węglowych. Od lat gmina pomaga przy takich inwestycjach i zachęca do proekologicznych działań zmierzających w kierunku poprawy jakości powietrza. W wielu domach wciąż korzysta się z tzw. kopciuchów. Naszym celem jest ich wyeliminowanie i jak najszybsze zastąpienie źródłami energii przyjaznymi środowiska? ? podsumowuje burmistrz Pszczyny Dariusz Skrobol.
Szczegóły pilotażu:
www.czystepowietrze.gov.pl (zakładka Pilotaże)
www.wfosigw.katowice.pl (szczegóły naboru)
