Do ochrony łańcucha wartości, tworzonego przez spółki górnicze Europy w postaci setek tysięcy atrakcyjnych miejsc pracy i zasilania rynków miliardami euro z podatków, opłat i wynagrodzeń wezwał w Brukseli prezes Polskiej Grupy Górniczej Tomasz Rogala, występując w czwartek, 17 października na obradach Platformy Wsparcia Regionów Górniczych Komisji Europejskiej.
Dwudniowe, szóste spotkanie robocze platformy powołanej przez KE dla regionów górniczych w transformacji obyło się 16-17 października. Spotkania takie Komisja Europejska organizuje trzykrotnie w roku (ostatnio w kwietniu i lipcu), oddając głos kilku kolejnym reprezentantom europejskich regionów silnie zależnych od przemysłu wydobywczego. Wysłuchują ich i oceniają m.in. eksperci KE.
W brukselskim gmachu KE im. Karola Wielkiego i w centrum konferencyjnym im. Alberta Borschettego przy rue Froissart, przedstawiciele kilkunastu europejskich krajów od Ukrainy, Grecji i Macedonii po Czechy, Polskę i Niemcy dyskutowali z wysokimi przedstawicielami UE o swych doświadczeniach. Przedstawiali sukcesy na ścieżce do niskoemisyjnych gospodarek, ale też liczne obawy i wątpliwości, które nie tylko w Polsce wyzwala kurs na szybką dekarbonizację UE.
Poranną czwartkową sesję poświęcono modelowym projektom sprawiedliwej transformacji energetycznej („Just Transition Projects”). Do przedstawienia własnych strategii i planów zaproszono m.in. samorządowców regionu Usti w Czechach (magazyny energii na obszarach pogórniczych), uczestników projektu wodorowego ?Green Hydrogen Power? oraz przedstawicieli polskich firm: Zespołu Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin (ZE PAK) z zagłębia węgla brunatnego oraz Polską Grupę Górniczą ? największego w unii producenta węgla kamiennego.
Już swym tytułem „The opportunities of transition” prezentacja Tomasza Rogali ? prezesa PGG, akcjentowała korzyści i szanse mogące wynikać z udanej transformacji. Podstawą pozytywnego podejścia dla PGG (z wolumenem produkcji 30 mln t rocznie, zatrudniającej 42 tys. pracowników w 8 kopalniach i dysponującej zasobami 1,6 mld t węgla, w tym także koksowego) jest bogaty łańcuch wartości, który spółka generuje w otoczeniu rynkowym i społecznym. Pierwszym ogniwem są wiedza i rozwój technologiczny, w które PGG inwestuje 781 mln zł w zakupach sprzętu i dzierżawie maszyn u 3,5 tys. dostawców. Drugim ? podatki i płatności w wysokości aż 3,1 mld zł do budżetu państwa oraz 171,3 mln zł do budżetów lokalnych. Po trzecie ? dzięki funkcjonowaniu PGG w regionie istnieje 200 tys. miejsc pracy z wynagrodzeniem przeciętnie o połowę wyższym, niż średnio w województwie śląskim. Istotne i nie do pominięcia ? argumentował Tomasz Rogala ? są wartości niematerialne, jak np. współpraca PGG w 18 aktualnych projektach naukowo-badawczych (np. w kopalni Bolesław Śmiały działa od wiosny tego roku jedyna w Europie, unikatowa instalacja odsalania wód kopalnianych w projekcie ?Zero Brine? z udziałem 22 polskich i zagranicznych placówek naukowych; eksperyment zyskał finansowanie programu Horizon 2020). Inne z ogniw łańcucha wartości to infrastruktura PGG: spółka dysponuje terenami pod nowe inwestycje w świetnej lokalizacji Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (2 tys. ha i budynki o powierzchni miliona m kw.).
– Nauka, nowoczesna myśl techniczna i wiedza inżynierska są głównymi wskaźnikami rozwoju regionalnego i społecznego. Dlatego właśnie PGG wypatruje nowych i rozwojowych obszarów aktywności, które uzupełniałyby zasadniczy zakres działalności firmy – mówił Tomasz Rogala.
– Transformację pojmujemy jako wyzwanie do dalszego rozwoju, do poszukiwania nowych cech firmy i podwyższania kompetencji pracowników, ponieważ nowoczesne, zaawansowane technologicznie linie biznesowe wymuszają rozwijanie wiedzy i kompetencji ? podkreślił.
W Polskiej Grupie Górniczej powstaje środowisko naukowo-eksperckie, zdolne obsłużyć kilka strategicznych kierunków, jak rozwój energetyki niskowęglowej i odnawialnej, wdrożenie modelu gospodarowania w bezodpadowym obiegu zamkniętym, prace nad technologiami przyszłości. Ich zapleczem będą nowo powstające centra doświadczalne i naukowo-badawcze. Praktycznymi przykładami podążania w takich nowoczesnych kierunkach w PGG mogą być np. wdrożenia automatyki, robotyzacji i rozwiązań informatycznych w firmie, projekty odzysku poszukiwanych surowców i pierwiastków, czy alternatywne sposoby korzystania z odpadów i procesy przekształcania paliwa stałego na płynne lub gazowe.
W energetyce spółka sprawdza możliwości stosowania na bazie ciepła i energii ujmowanych z wyrobisk podziemnych wysokowydajnych form ogrzewnictwa na powierzchni (także w budynkach pasywnych energetycznie). Już obecnie buduje elektrownie fotowoltaiczne (ich potencjach na gruntach PGG w rozpoczętym przez pilotaż w kopalni Halemba projekcie może osiągnąć nawet 90-95 MW ekologicznych mocy).
– Sporą przewagę konkurencyjną PGG stanowi położenie w najbardziej rozwiniętym obszarze kraju, z wysokim i rosnącym wciąż zapotrzebowaniem na energię elektryczną. Duże korzyści w zakresie produkcji lub magazynowania energii wynikać mogą z ogromnego areału postindustrialnych, pogórniczych gruntów we władaniu spółki, a także ogromnego doświadczenia i kompetencji inżynierów w zarządzaniu energetyką ? wyjaśniał prezes PGG.
– Bezustannie inwestujemy w umiejętności inżynierskie naszej kadry, bo są one absolutnie kluczowe do budowy nowych kompetencji ? dodał.
W zakresie technologii przemysłowych PGG chce być w centrum najnowszych idei np. na wszechstronne wykorzystanie dostępnych surowców, robotyzację linii produkcyjnych, automatyzację procesów przemysłowych, nowoczesną obróbkę metali.
? Wysoka elastyczność w programowaniu procesów produkcji pozwoli nam zaspokajać w przyszłości potrzeby takich branż, jak np. transport kolejowy, energetyka czy budownictwo ? mówił Tomasz Rogala.
Opisał m.in. program PGG modernizacji zakładów remontowych spółki. Na ich bazie, korzystając z bogatego doświadczenia i licznych nieruchomości stworzyć można wysoko wyspecjalizowane zakłady usług o profilu spawalniczym na potrzeby firmy i rynek. W pierwszym etapie, w latach 2018-20121 zaplanowano w PGG gruntowne doposażenie i rozbudowę parku maszynowego oraz wyszkolenie specjalistycznej obsługi. W latach 2020-2023 przyjdzie kolej na dywersyfikację procesów i usług oraz zdobywanie rynków dla ich sprzedaży.
Innym z przykładowych projektów przyszłości w PGG może być budowa budynku pasywnego, w którym powstanie m.in. laboratorium badające możliwości wykorzystania kopalnianych zasobów energetycznych. Obiekt ten byłby zasilany z pomp i wymienników ciepła umieszczonych w pokładach węgla pod powierzchnią ziemi, z ogniw słonecznych na dachach, ścianach, hałdach i nieużytkach pogórniczych, z wód kopalnianych i z silników na metan ujęty w podziemnych wyrobiskach.
? W osiągnięciu wytyczonych przez Unię Europejską celów polityki klimatycznej ważną rolę odgrywają projekty z obszaru czystych technologii węglowych, prace badawczo-rozwojowe, wreszcie rozwój inwestycyjny na terenach po zamkniętych kopalniach, który zostanie przemyślany w sposób użyteczny dla nowych gałęzi przemysłu. Polska Grupa Górnicza ma wizję, wiedzę i doświadczenie, jak przeprowadzić największą w Europie kompanię wydobywczą przez proces transformacji energetycznej tak, aby zapewnić regionowi rozwój, a jego mieszkańców uchronić przed ubóstwem ? podsumował prezes PGG Tomasz Rogala.
