Jastrzębskie Zakłady Remontowe (spółka z Grupy JSW) rozpoczęły działania mające na celu produkcję zunifikowanych obudów zmechanizowanych dla kopalń Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Ujednolicanie cech konstrukcyjnych obudów ma na celu umożliwienie ich zamienności, uproszczenie produkcji oraz ułatwienia eksploatacji. Dzięki unifikacji ma być taniej i bezpieczniej.
Już w listopadzie 2022 roku Jastrzębskie Zakłady Remontowe zrealizowały zamówienie kopalni Knurów-Szczygłowice na dostawę kompleksu 143 sekcji zmechanizowanej obudowy ścianowej typu JZR-14/38-POz (/S) WI; WII. Były to pierwsze sekcje w całości zaprojektowane i wykonane przez pracowników JZR. Od tego czasu Jastrzębskie Zakłady Remontowe oprócz bieżących remontów i modernizacji innych sekcji – w latach 2022-2023 łącznie w ilości około 5500 szt., – podjęła się zaprojektowania i wyprodukowania kolejnych nowych sekcji, tym razem dla kopalni KWK Borynia-Zofiówka-Bzie Ruch Borynia – 110 szt. sekcji JZR-17/41-POz i JZR-17/41-POz/S z terminem dostawy do końca 2023 r., oraz dla KWK Pniówek – 165 szt. sekcji JZR-11/33-POZ WI; WII i JZR-11/33-POz/S WI; WII z terminem dostawy do końca kwietnia 2024 r.
Podczas realizacji wymienionych projektów, działy techniczne JZR wraz z Biurem Produkcji JSW oraz przedstawicielami kopalń, rozpoczęły działania mające na celu unifikację produkowanych przez JZR sekcji obudów zmechanizowanych.
– Wszyscy, tj. zarówno JSW, kopalnie jak i my jako producent, widzimy konieczność ujednolicenia konstrukcji sekcji obudów zmechanizowanych. Planujemy podział sekcji na trzy grupy: niskie, średnie i wysokie oraz wypracowanie takich rozwiązań, aby maksymalna ilość elementów tworzących konstrukcję obudowy była elementem powtarzalnym w danym typoszeregu. Wierzymy, że uda się tego dokonać przy ścisłej współpracy zarówno z biurami merytorycznymi JSW, jak i z kopalniami, których wiedza w zakresie typowo ruchowym, jak i możliwości poprawy już stosowanych konstrukcji jest bezcenna. Unifikacja umożliwi wprowadzenie produkcji seryjnej wybranych elementów, co przełoży się bezpośrednio na czas realizacji zamówień oraz zapewni możliwość, jeśli będzie taka potrzeba, przerzutów tychże elementów między kopalniami – mówi Rafał Rychter, prezes zarządu Jastrzębskich Zakładów Remontowych.
W celu sprawnego przeprowadzenia procesu unifikacji, z inicjatywy JZR i Biura Produkcji JSW pod koniec kwietnia 2023 roku powołano zespół roboczy, w skład którego oprócz pracowników Biura Zarządu JSW, JZR i wszystkich kopalń weszło grono eksperckie składające się m.in. z pracowników GIG Katowice i ITG KOMAG. Finalnym efektem pracy zespołu są założenia techniczne dla wszystkich trzech typoszeregów obudów. Założenia te po przedstawieniu zarządowi JSW oraz dyrekcjom kopalń zostały przyjęte jako obowiązujące w zakładanym procesie unifikacyjnym.
– Dzięki intensyfikacji prac Zespołu, już w 2024 roku planujemy produkcję pierwszych zunifikowanych sekcji z tzw. grupy „wysokiej”. Będą to sekcje typu JZR-21/54-POz WI; WII i skrajne JZR-21/54-POz/S o podziałce 1,75. Pierwsze 109 sekcji trafi już w połowie przyszłego roku do kopalni Budryk. Kilka miesięcy później do kopalni Pniówek dostarczymy 120 obudów – dodaje prezes Rychter.
Nowe zunifikowane sekcje będą przystosowane do zabudowy stropnic zarówno sztywnych, sztywno-wysuwnych jak i wychylno-wysuwnych, ponadto mogą współpracować z nadstawkami spągnic, które (nie zmieniając kinematyki sekcji) podwyższają zakres pracy sekcji o H=600mm.
W konstrukcji zastosowano dwa dwuteleskopowe stojaki hydrauliczne o średnicy wewnętrznej cylindra ø400 mm, gdzie podporność robocza, przy ciśnieniu roboczym 36 MPa, wynosi 4524 kN. Aktywne podparcie stropu w sekcjach liniowych i skrajnych, zapewniono przez odpowiednie umiejscowienie gniazda stojaka w stosunku do długości całkowitej stropnicy. Ponadto w stropnicy sekcji liniowej zastosowano w przedniej jej części (ok ¼ długości) wygięcie (ok 2°) ku górze, dzięki czemu prosta działania wypadkowej siły nacisku stropnicy na strop przemieszcza się w stronę czoła ściany, co jest korzystne w aspekcie przeciwdziałania obwałowi stropu. Obudowa przeznaczona jest do eksploatacji w poziomych i nachylonych (nachylenie podłużne do ±35º, nachylenie poprzeczne do ±20°) wyrobiskach ścianowych prowadzonych systemem ścianowym z pełnym zawałem stropu.
– Nowe sekcje obudowy zostały zaprojektowane i skonstruowane według aktualnych przepisów, zaleceń i wytycznych z zakresu maszyn górniczych, jak również w oparciu o analizy eksperckie dotyczących zarówno rozwiązań konstrukcyjnych jak i aspektów bezpieczeństwa, które zostały opracowane m.in. przez Główny Instytut Górnictwa w Katowicach. Ma to głównie na celu zapewnienie bezpieczeństwa podczas ich transportu, montażu i samej eksploatacji – podkreśla Waldemar Stachura, dyrektor Biura Produkcji JSW.
Projekt unifikacji obudów zmechanizowanych to kolejny projekt związany z unifikacją wykorzystywanych w JSW maszyn i urządzeń górniczych. Wcześniej zunifikowano produkcję przenośników zgrzebłowych.