7 listopada 2024r. odbyła się w Głównym Instytucie Górnictwa konferencja poświęcona problemom polskiego górnictwa, zorganizowana wspólnie przez GIG-PIB i Polskie Towarzystwo Ekonomicznie.
Przemysł węglowy jest dla naszego regionu jest szczególny, ale to jest także ważny element gospodarki. Gospodarka, zwłaszcza sektor energetyczny, jest jak zegarek, gdzie wszystkie zębatki muszą ze sobą współpracować. Po to, żeby dwie wskazówki zegarka dobrze działały. Te dwie wskazówki w przypadku energetyki to jest dostęp do energii i cena energii – powiedział Jarosław Zagórowski, dyrektor GIG-PIB.
W czasie konferencji dyskusja poświęcona była m.in. wyzwaniom, które stoją przed polskim przemysłem węglowym, w tym wsparciu rządowemu, przejściu na odnawialne źródła energii i pomysłom na ponowne wykorzystanie kopalń przeznaczonych do zamknięcia.
Wydobycie węgla w Polsce znacznie spadło, w 2023 roku wydobyto mniej niż 50 mln ton, co stanowi spadek o ponad 30% w porównaniu z 73 mln ton w 2015 roku. Polityka klimatyczna UE napędza ten spadek, promując energię odnawialną i zmniejszając zużycie węgla. Polski rząd będzie prawdopodobnie musiał zapewnić około 7 mld zł dotacji dla przemysłu węglowego w 2023 roku – powiedział podczas otwarcia konferencji Jerzy Podsiadło, Prezes Zarządu PTE.
Istnieje więc pilna potrzeba restrukturyzacji branży. Wiceprezes Polskiej Grupy Górniczej, Bartosz Kępa, zwracał uwagę na rosnące wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w Polsce i wpływu OZE na sektor węglowy. Udział energii elektrycznej wytwarzanej z węgla spadł z 60,5% w styczniu 2016 roku do 35% we wrześniu 2023 roku. Ta tendencja spadkowa przyspieszyła w ostatnich miesiącach, stwarzając trudności dla przemysłu węglowego. Wiceprezes PGG podkreślił pilną potrzebę restrukturyzacji branży, zaznaczając, ż produkcja węgla jest obecnie nieopłacalna.
Podczas konferencji zwracano uwagę na realizację kompleksowej krajowej polityki energetycznej w Polsce. Projekt nowego Krajowego Planu Energii i Klimatu zakłada zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii do 56% w miksie energetycznym do 2030 roku. Niektórzy prelegenci kwestionowali jednak wykonalność celów KPEK, zauważając, że opiera się on na założeniach, takich jak funkcjonowanie pierwszej elektrowni jądrowej do 2032 roku, które mogą okazać się niedokładne.
W czasie dyskusji mowa była również o projektach, dotyczących możliwości ponownego wykorzystania zamkniętych kopalń węgla. Pomysły obejmują między innymi wykorzystanie istniejącej infrastruktury do projektów w zakresie energii odnawialnej, takich jak farmy słoneczne, pompy ciepła oraz magazyny ciepła i energii czy przekształcenie powierzchni w ekoparki przemysłowe. Takie projekty GreenJOBS czy Potentials, realizowane są w GIG-PIB.