Przedstawiciele Ministerstwa Przemysłu uczestniczyli 14 marca 2025 r. w zamkniętym spotkaniu w formule okrągłego stołu interesariuszy z przedstawicielami Komisji Europejskiej na temat „Paktu dla czystego przemysłu” (Clean Industry Deal). Komisja Europejska opublikowała ten dokument 26 lutego 2025 r. wraz z towarzyszącym mu „Planem działania na rzecz przystępnej cenowo energii”. Obydwa dokumenty wyznaczają kluczowe kierunki działań Unii Europejskiej na rzecz wzmocnienia konkurencyjności europejskiego przemysłu.
Spotkanie w sprawie „Paktu dla czystego przemysłu”
Celem spotkania było przedstawienie założeń Paktu oraz zebranie opinii sektora hutniczego i innych gałęzi przemysłu energochłonnego.
W spotkaniu wzięli udział m.in.: Łukasz Koliński – Dyrektor ds. Zielonej Transformacji i Integracji Systemów Energetycznych, DG ENER, Komisja Europejska; Joanna Szychowska – Dyrektor ds. Azji, Handlu Cyfrowego i Usług, Inwestycji i Własności Intelektualnej, DG TRADE, Komisja Europejska; Jakub Boratyński – Dyrektor ds. Sieci i Zarządzania, DG GROW, Komisja Europejska; Marzena Rogalska – Główna Doradczyni ds. Dekarbonizacji Przemysłu, DG CLIMA, Komisja Europejska; Joanna Pauly – Dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich i Spraw Zagranicznych w Ministerstwie Przemysłu; Mirosław Motyka – Prezes Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej; Sławomir Obidziński – Wiceprezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej; Jarosław Wieszołek – Prezes Spółki Restrukturyzacji Kopalń; przedstawiciele instytutów badawczych oraz sektora hutniczego.
Pakt dla czystego przemysłu – główne założenia
„Pakt dla czystego przemysłu” to kompleksowy plan wsparcia europejskiego przemysłu w obliczu rosnących kosztów energii oraz konieczności dekarbonizacji. Strategia łączy inicjatywy na rzecz redukcji emisji CO₂ z działaniami wzmacniającymi konkurencyjność i stabilność inwestycyjną.
1. Obniżenie kosztów energii
- rozwój infrastruktury energetycznej,
- 500 mln euro w gwarancjach na długoterminowe umowy na energię odnawialną (PPA),
- modernizację sieci elektrycznych.
2. Wsparcie dla przemysłu energochłonnego i czystych technologii
- uproszczenie inwestycji w niskoemisyjne technologie,
- preferencje dla produktów niskoemisyjnych w zamówieniach publicznych,
- wprowadzenie etykiety śladu węglowego dla stali (2025) i cementu.
3. Nowe finansowanie transformacji przemysłowej
- 100 mld euro na rozwój czystej produkcji,
- utworzenie Banku Dekarbonizacji Przemysłu,
- uproszczenie zasad pomocy państwa dla sektora niskoemisyjnego.
4. Gospodarka obiegu zamkniętego i dostęp do surowców
- powstanie Europejskiego Centrum Surowców Krytycznych,
- wprowadzenie Aktu w sprawie gospodarki o obiegu zamkniętym (2026),
- ograniczenie eksportu surowców strategicznych.
5. Ochrona rynku europejskiego i uczciwa konkurencja
- uproszczenie i rozszerzenie CBAM,
- nowe środki antydumpingowe,
- rozwój czystych partnerstw handlowo-inwestycyjnych.
6. Inwestycje w kompetencje i sprawiedliwą transformację
- powstanie Unii Umiejętności,
- programy szkoleniowe finansowane z „Erasmus+”,
- Plan Przystępnego Budownictwa wspierający rozwój mieszkań w regionach przemysłowych.
Plan działania na rzecz przystępnej cenowo energii – główne założenia
Celem „Planu działania na rzecz przystępnej cenowo energii” jest obniżenie kosztów energii dla obywateli, firm i przemysłu w Europie. Działania obejmują:
1. Obniżenie rachunków za energię
- usprawnienie systemu opłat sieciowych,
- obniżenie podatków i opłat energetycznych,
- promowanie zmiany dostawców energii przez konsumentów.
2. Niższe koszty dostaw energii
- rozwój długoterminowych umów na energię odnawialną (PPA),
- wsparcie inwestycji w magazynowanie energii,
- rozbudowa infrastruktury sieciowej.
3. Usprawnienie rynku gazu
- poprawa przejrzystości i konkurencyjności rynków gazowych,
- wspólne zakupy gazu przez państwa UE,
- rozwój biogazu i biometanu.
4. Efektywność energetyczna i oszczędność energii
- Wsparcie rynku usług związanych z efektywnością energetyczną,
- ograniczenie importu nieefektywnych energetycznie urządzeń.
5. Zapewnienie inwestycji i stabilności rynku
- Mechanizmy wsparcia długoterminowych kontraktów na energię,
- zwiększenie finansowania projektów energetycznych.
6. Gotowość na przyszłe kryzysy energetyczne
- Wzmocnienie regulacji dotyczących bezpieczeństwa dostaw energii.
Fot.: SRK/M.Tomalik