Mija 2024 rok. Był to czas ciężkiej pracy i wielu wyzwań dla Polskiej Grupy Górniczej. Zmniejszone zapotrzebowanie na węgiel, mniejsze wydobycie (o 5 mln ton rok do roku). Kontrola kosztów przy zachowaniu standardów bezpieczeństwa i utrzymaniu jakości. Niestety w kończącym się roku nie uniknęliśmy także wypadków i zdarzeń związanych z tąpnięciami. Jednak dzięki zaangażowaniu pracowników spółka z sukcesem stawiła czoła wyzwaniom minionego roku. Przedstawiamy tematyczne podsumowanie ostatnich 12 miesięcy.
Zmiany w strukturze PGG
Rok 2024 rozpoczął się od zmian w strukturze zarządczej Polskiej Grupy Górniczej. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Polskiej Grupy Górniczej S.A., 15 lutego podjęło uchwały o odwołaniu wszystkich dotychczasowych członków Rady Nadzorczej Spółki.
Minister Aktywów Państwowych, z dniem 16 lutego powołał w skład Rady Nadzorczej PGG SA. nowej, III Kadencji: Celinę Marię Olszak, Tomasza Pietrzykowskiego oraz Tomasza Łukasika.
Rada Nadzorcza PGG nowej, III kadencji obradowała po raz pierwszy w lutym 2024 r. W trakcie posiedzenia jej członkowie wyłonili ze swojego składu przewodniczącą Rady – profesor Celinę Marię Olszak, a funkcję wiceprzewodniczącego Rady powierzyli profesorowi Tomaszowi Pietrzykowskiemu. Rada Nadzorcza PGG S.A. podjęła uchwały o odwołaniu ze składu zarządu PGG S.A. wiceprezesa ds. pracowniczych Jerzego Janczewskiego oraz wiceprezesa ds. sprzedaży Adama Gorszanowa. Jednocześnie Rada Nadzorcza PGG S.A podjęła uchwały o wszczęciu postępowań kwalifikacyjnych na stanowisko prezesa zarządu PGG S.A, wiceprezesa zarządu PGG S.A. ds. finansowych oraz wiceprezesa zarządu ds. sprzedaży.
23 lutego Minister Aktywów Państwowych powołał w skład Rady Nadzorczej Polskiej Grupy Górniczej III kadencji panią Kamilę Joannę Żmudę-Matan.
W marcu 2024 Rada Nadzorcza PGG S.A. podjęła uchwały o powołaniu na stanowisko prezesa zarządu PGG S.A Leszka Pietraszka, na stanowisko wiceprezesa zarządu ds. Sprzedaży Iwonę Szczygioł oraz na stanowisko wiceprezesa zarządu PGG S.A. ds. finansowych Bartosza Kępę. Wiceprezesem zarządu ds. produkcji do końca czerwca był Rajmund Horst. Od sierpnia funkcję tą pełni Marek Skuza – wcześniej dyrektor kopalni Murcki-Staszic, oraz naczelny inżynier kopalni Wieczorek.
W 2024 roku zmiany nastąpiły również w kadrze zarządzającej kopalniami. W kwietniu, nowym dyrektorem kopalni Mysłowice-Wesoła, należącej do Polskiej Grupy Górniczej, został Zbigniew Lewandowski, który dotychczas był naczelnym inżynierem kopalni. W maju stanowisko dyrektora kopalni Ruda objął Jacek Kowalczuk. 1 sierpnia nowym dyrektorem kopalni Sośnica w Gliwicach został Sebastian Stopa – dotychczasowy naczelny inżynier tej kopalni, natomiast dyrektorem kopalni Piast-Ziemowit – Tomasz Kudłacik, który przed 1 sierpnia pełnił obowiązki naczelnego inżyniera w ruchu Ziemowit. W sierpniu nowym dyrektorem katowickiej kopalni Staszic-Wujek został Marek Okoń. W przeszłości był związany z kopalnią Murcki-Staszic jako naczelny inżynier. Pracował także w kopalniach Wujek i Bolesław Śmiały.
4 listopada Leszek Pietraszek – prezes zarządu PGG S.A. został wybrany Wicemarszałkiem Województwa Śląskiego. Jego obowiązki (jako p.o. do czasu wyboru nowego prezesa) przejął Bartosz Kępa, wiceprezes zarządu ds. finansowych PGG S.A.
Nowoczesne rozwiązania w kopalniach PGG – wybrane przykłady
Rok 2024 to czas modernizacji i wdrażania nowych rozwiązań w oddziałach Polskiej Grupy Górniczej. Wraz z początkiem roku rozpoczęto wdrażanie Elektronicznego Notesu Sztygara we wszystkich kopalniach PGG. ENSZ to połączenie w wersji elektronicznej trzech niezbędnych do tej pory książek zawierających tematykę ruchową, kadrową i płacową. Automatyzuje on procesy organizacyjne, ułatwia wykonywanie zadań. Przyspiesza obieg dokumentów, pozwala na sprawniejsze delegowanie obowiązków oraz monitorowanie realizacji i efektów pracy.
Zakład Elektrociepłownie funkcjonujący w strukturach Polskiej Grupy Górniczej S.A uruchomił przy ruchu Halemba KWK Ruda 2 nowe agregaty kogeneracyjne zasilane metanem pochodzącym ze stacji odmetanowania kopalni. Agregaty wytwarzają energię elektryczną na potrzeby kopalni oraz ciepło dostarczane do lokalnej ciepłowni ogrzewającej kopalnię i pobliskie domy mieszkalne. Instalacja znacząco zmniejsza emisję metanu do atmosfery, ogranicza zużycie kupowanej energii elektrycznej i ogranicza koszty zabezpieczenia produkcji.
W 2024 roku gruntowną modernizację przeszedł zbudowany ponad 40 lat temu podziemny zbiornik na urobek na poziomie 465 metrów w kopalni Mysłowice-Wesoła. Remont został przeprowadzony przez pracowników zakładu za pomocą technik alpinistyki przemysłowej.
W 2024 roku opracowano niskoemisyjne paliwo węglowe – mieszankę węglową „Karolinka” z produktów PGG S.A. ograniczającą tzw. niską emisję, kierowaną do obszarów uzdrowiskowych oraz do wszystkich rodzajów kotłów (paliwo przejściowe, ograniczające zjawisko ubóstwa energetycznego). W przestrzeniach zagrożonych wybuchem metanu zastosowano elektromobilność – wdrożono kolejki elektryczne w pokładach zagrożonych metanowo.
Wypadki i zdarzenia
W 2024 roku spółka nie uniknęła trudnych sytuacji związanych bezpośrednio z działalnością wydobywczą.
W połowie maja trzynastu pracowników Polskiej Grupy Górniczej S.A. zostało poszkodowanych po samoistnym wysokoenergetycznym wstrząsie górotworu na poziomie 865 m w kopalni Mysłowice-Wesoła. Trzech pracowników zginęło a dziesięciu odniosło obrażenia. Ruch kopalni Mysłowice-Wesoła nie został wstrzymany, wstrząs nie miał znacznego wpływu na działanie pozostałych rejonów zakładu.
W kopalni Rydułtowy 11 lipca doszło do wstrząsu wysokoenergetycznego, który spowodował zawalenie się wyrobisk i uwięzienie dwóch górników. W wyniku zdarzenia zginął jeden górnik, a drugi został uwięziony, lecz ostatecznie uratowany podczas wielodniowej akcji ratowniczej. Po zdarzeniu przeprowadzono analizy i wizje lokalne, które doprowadziły do opracowania nowego modelu eksploatacji, zakładającego bezpieczne wydobycie w oparciu o system jednościanowy. Część załogi zostanie alokowana do innych ruchów kopalni ROW, a od 2025 roku wdrożony zostanie nowy schemat organizacyjny. Propozycje zostały uwzględnione w dokumentach spółki i przekazane do Ministerstwa Przemysłu.
W sierpniu w ruchu Halemba kopalni Ruda w Rudzie Śląskiej przeprowadzono przeciwpożarową akcję ratowniczą po wykryciu gwałtownego wzrostu stężenia tlenku węgla w wyrobisku na poziomie 1030 m. Z zagrożonego rejonu bezpiecznie wycofano na powierzchnię 23 górników, nie było konieczności użycia aparatów tlenowych, nikt nie został poszkodowany.
We wrześniu doszło do wstrząsu wysokoenergetycznego w KWK Mysłowice-Wesoła, w wyniku którego zmarł 49-letni górnik.
W listopadzie w KWK Staszic prowadzona była akcja pożarowa na pokładzie 501 i głębokości 900 metrów. W rejonie przebywało 30 osób, które zostały bezpiecznie wycofane, bez konieczności użycia aparatów ucieczkowych.
Ważnym momentem 2024 roku było powołanie zespołu specjalistów z zakresu geomechaniki i geofizyki górniczej badającego wstrząsy i tąpania w kopalniach PGG. W skład zespołu powołanego uchwałą zarządu PGG S.A. wchodzą najwybitniejsi w kraju eksperci ds. sejsmologii górniczej i tąpań, naukowcy Głównego Instytutu Górnictwa – PIB, Politechniki Śląskiej, krakowskiej Akademii Górniczo-Hutniczej oraz specjaliści PGG. Ich zadaniem będzie ponowne zbadanie prawidłowości rozwiązań stosowanych przy eksploatacji w kopalniach PGG. Spróbują też odpowiedzieć na pytanie, czy można zrobić coś więcej m.in. w zakresie używanych technik i prewencji tąpaniowej, aby jeszcze bardziej chronić pracowników kopalń.
Dialog społeczny
W 2024 roku w działaniach prowadzonych przez Polską Grupę Górniczą niezwykle ważnym aspektem była komunikacja i dialog prowadzone z pracownikami, reprezentującą ich stroną społeczną czy lokalnymi społecznościami. Wyzwania związane z restrukturyzacją kopalń oraz ich bieżącą działalnością były tematem rozmów i spotkań.
W październiku zarząd spółki spotkał się z przedstawicielami strony społecznej, aby omówić plan połączenia ruchów Bielszowice i Halemba w jeden zakład wydobywczy, zgodnie z zapisami umowy społecznej z 2021 roku. Proponowane przyspieszenie tego procesu na 1 lipca 2025 r. pozwoliłoby przedłużyć wydobycie w Bielszowicach do połowy 2026 r. Priorytetem jest ochrona miejsc pracy – nikt nie straci zatrudnienia, a pracownikom zapewniono możliwość skorzystania z urlopów górniczych, odpraw, alokacji, prac związanych z wygaszaniem kopalni lub Programu Dobrowolnych Odejść.
Plan połączenia ruchów Bielszowice i Halemba był tematem listu skierowanego do wszystkich pracowników kopalni Bielszowice. Zarząd zapewnił w nim o transparentności tego procesu, prowadzonego z troską o załogę i ich przyszłość. W listopadzie do pracowników PGG skierowano ankiety dotyczące zainteresowania instrumentami wsparcia, z których mogliby skorzystać zatrudnieni w PGG. Dla pracowników zatrudnionych w KWK Bielszowice przygotowano dodatkowe pytanie dotyczy opcji alokacji do innego oddziału PGG w przypadku, gdy zatrudnienie w KWK Ruda nie będzie już możliwe.
Kolejnym ważnym tematem w mijającym roku była kwestia hałdy Szarlota i cieku Nacyna. Podczas spotkania z mieszkańcami, władzami miasta i starostwem w Rydułtowach omówiono kluczowe plany PGG dotyczące likwidacji zapożarowania na hałdzie Szarlota oraz regulacji cieku Nacyna. Zgodnie z deklaracją złożoną podczas spotkania spółka rozpoczęła prowadzenie monitoringu termicznego i gazowego atmosfery w obrębie Hałdy Szarlota, tak by osoby mieszkające w pobliżu rydułtowskiej hałdy wiedziały, jakim powietrzem oddychają.
Władze spółki brały udział także w debacie dotyczącej przyszłości Łazisk Górnych w obliczu zamknięcia Elektrowni Łaziska i KWK Bolesław Śmiały. W wydarzeniu uczestniczył Marek Skuza – wiceprezes zarządu ds. Produkcji.
Sprzedaż węgla – wybrane dane
W 2024 roku w sklepie internetowym sklep.pgg.pl dla klientów indywidualnych 240 tys unikalnych klientów złożyło 284 tys. zamówień na łączny tonaż 860 tys ton. Od początku działania sklepu tj. od 2022 to już 3,7 mln sprzedanych ton w ramach 1,4 mln zamówień złożonych przez 720 tys unikalnych klientów.
W Spółce działa również 12 sklepów stacjonarnych zlokalizowanych przy Kopalniach w których sprzedano w 2024 roku 250 tys ton.
16 grudnia uruchomiono sklep internetowy sklepb2b.pgg.pl dla firm oraz podmiotów instytucjonalnych, który cieszy się coraz większym zainteresowaniem. Pomimo okresu świątecznego mamy już w pełni zarejestrowanych 140 klientów, a łącznie ponad 350 jest w trakcie zakładania konta. Pierwsze zamówienia już zostały zrealizowane.
Spółka stale od wielu lat utrzymuje kilka kanałów dystrybucji tj. sklepy internetowe, sklepy stacjonarne, portal aukcyjny w których zarówno finalni nabywcy węglowi jak i pośredniczące podmioty węglowe mogą kupić węgiel produkowany w Kopalniach PGG S.A.
Współpraca i partnerstwo
Rok 2024 to także czas nawiązywania nowych relacji z partnerami biznesowymi i społecznymi.
We wrześniu 2024 roku Polska Grupa Górnicza rozpoczęła współpracę z Polską Grupą Zbrojeniową. List intencyjny o współpracy dotyczącej m.in. realizacji wspólnych projektów badawczo-rozwojowych, produkcyjnych oraz handlowych, wspierających rozwój sektora obronnego podpisali Leszek Pietraszek – prezes PGG oraz Marcin Idzik – członek zarządu PGZ S.A. Po podpisaniu porozumienia przedstawiciele Polskiej Grupy Zbrojeniowej odwiedzili Zakład Remontowo-Produkcyjny w Woli świadczący usługi w zakresie remontów, modernizacji i produkcji zmechanizowanych obudów ścianowych. Spotkanie było okazją do rozmowy o długoletniej współpracy i możliwościach realizacji wspólnych projektów.
PGG podpisało także list intencyjny o podjęciu współpracy z zamiarem utworzenia Polskiego Konsorcjum Produkcyjno-Inżynieryjnego, którego celem będzie ekspansja śląskich przedsiębiorstw produkcyjnych i inżynieryjnych na rynek Indii. Przedsięwzięciu patronuje Fundusz Górnośląski, który jako instytucja otoczenia biznesu województwa śląskiego deklaruje doświadczenie, zaplecze personalne i środki finansowe potrzebne do powołania PKPI. Do projektu ze wsparciem przystąpiło też Towarzystwo Finansowe „Silesia”.
W 2024 roku rozszerzono także wieloletnią współpracę między PGG S.A. i Veolia Energia Polska o zakup energii elektrycznej. Polska Grupa Górnicza S.A. zakontraktowała od spółki handlowej Veolia Energy Contracting Poland sp. z o.o. (VECP) dostawę energii elektrycznej w 2025 roku. Wartość umowy wyniesie niemal 200 mln złotych brutto. Zakup gwarantuje pokrycie zapotrzebowania PGG S.A. na energię elektryczną w 2025 roku na poziomie 27%.
PGG i Fundacja Instrat zawarły partnerstwo na rzecz sprawiedliwej transformacji na Górnym Śląsku. Fundacja będzie wspierała PGG w zaplanowaniu procesu zrównoważonej transformacji oraz pomocy w znalezieniu rozwiązań poprzez przygotowywanie rzetelnych analiz opartych na faktach.
W grudniu Polska Grupa Górnicza podpisała z firmą Dalkia Polska Energia umowę o współpracy dotyczącą budowy instalacji odzysku ciepła z wód dołowych w Kopalni Mysłowice-Wesoła. Instalacja o mocy 2MW pozwoli wykorzystać ciepło geotermalne z wód dołowych kopalni Mysłowice-Wesoła i wpisuje się w potrzebę redukcji emisji gazów cieplarnianych i ideę zrównoważonego rozwoju.
Wymiana doświadczeń
Polska Grupa Górnicza brała udział w branżowych wydarzeniach, m.in. podczas XVI Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach, w panelu o energetyce konwencjonalnej i aktywach węglowych na konferencji Energy Days 2024 w Katowicach czy w konferencji Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego pt. „Transformacja Śląska. Energetyka, górnictwo, cyfryzacja, hutnictwo”.
Przedstawiciele spółki brali również udział w wyjeździe studyjnym do pogórniczych regionów Walii. Podczas wizyty uczestnicy poznali doświadczenia Brytyjczyków w transformacji sektora węgla kamiennego.
Dziedzictwo i pamięć
Ważnym aspektem działalności spółki jest dbałość o dziedzictwo kulturowe górnictwa jako elementu zachowania historii, tradycji i tożsamości Śląska. W 2024 roku spółka podejmowała działania wpisujące się w tę misję.
W marcu pracownicy Instytutu im. Wojciecha Korfantego utrwalali na nośnikach danych część infrastruktury kopalni węgla kamiennego Wujek w ramach unijnego projektu „Śląskie Digitarium” (w skład którego wchodzi Mobilne Centrum Digitalizacji). Głównym celem Mobilnego Centrum Digitalizacji jest utrwalenie dla obecnych i przyszłych pokoleń materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego regionów Województwa Śląskiego.
Podczas tegorocznej edycji Industriady – święta Szlaku Zabytków Techniki odbył się spacer po kopalni Wujek. Grupy oprowadzali Michał Dzióbek, historyk ze ŚCWiS i Jolanta Chroszcz, pasjonatka i znawczyni górnictwa, która 36 lat przepracowała w Zakładzie Przeróbczym kopalni Wujek. Uczestnicy spaceru po kopalni zobaczyli m.in. łaźnię łańcuszkową, maszynownię szybu Krakus, stację ratownictwa górniczego, wieże wyciągowe szybów oraz teren wokół budynków zakładu przeróbczego.
W czerwcu ponad 60 osób wzięło udział w tegorocznej, drugiej edycji pleneru malarskiego„Zanim kopalnia zniknie”. Wydarzenie odbyło się w dniach 13-15 czerwca 2024 roku na terenie kopalni „Wujek”. Celem pleneru było utrwalenie w malarstwie industrialnych, historycznych obiektów związanych z pacyfikacją kopalni „Wujek” w 1981 r.
W maju 2024 roku odsłonięto mural upamiętniający najdłuższy strajk podziemny w okresie stanu wojennego w kopalni PIAST w Bieruniu. Mural namalowali artyści z pracowni Czary Mury Marta Piróg i Marek Grela, na podstawie obrazu autorstwa Urszuli Wajdzik, który powstał z okazji 40 rocznicy strajku podczas pleneru Regionalnego Stowarzyszenia Twórców Kultury „Grupa na Zamku” Oświęcim.
W październiku otwarto po remoncie Izbę Tradycji kopalni Sośnica. Oprócz obsługi zwiedzających w celach statutowych Izby Tradycji zapisano misję edukacyjną – popularyzację wśród dzieci i młodzieży tajników przemysłu górniczego, w formule „przez zabawę do wiedzy”, na poziomie dostosowanym do percepcji najmłodszych.
11 listopada prawie stu pracowników Polskiej Grupy Górniczej wystartowało w Biegu Niepodległości im. Dziewięciu z Wujka. Organizatorami Bieg Niepodległości im. Dziewięciu z „Wujka” jest Śląskie Centrum Wolności i Solidarności oraz firma Jafi Sport. Polska Grupa Górnicza S.A. była po raz kolejny partnerem tego biegu, którego start i meta znajdują się przy bramie głównej kopalni Wujek.
22 listopada br. Mirosław Kaszuba – dyrektor i dyrygent Orkiestry Reprezentacyjnej Polskiej Grupy Górniczej, otrzymał Nagrodę im. Wojciecha Korfantego. Orkiestry górnicze jako symbol jedności i dumy górników powstawały w XIX wieku wraz z rozwojem przemysłu węglowego i hutniczego na Górnym Śląsku. Dziś, w związku z postępującą transformacją górniczą i stopniowym wygaszaniem kopalń orkiestry stoją przed wieloma wyzwaniami, ale są niezaprzeczalną tradycją, która wciąż trwa i jest żywa na Śląsku. Polska Grupa Górnicza S.A. od lat wspiera funkcjonowanie kilkunastu z nich.
Wyróżnienia
Podczas uroczystej gali XXXIII Szkoła Eksploatacji Podziemniej Polska Grupa Górnicza odebrała wyróżnienia w konkursie „Bezpieczna Kopalnia 2023”. Na podium znalazły się 3 kopalnie PGG S.A. – ruch Marcel KWK ROW, ruch Piast kopalni Piast-Ziemowit oraz KWK Bolesław Śmiały.
Polska Grupa Górnicza S.A. znalazła się w finałowej dziesiątce rankingu „Złota Setka Województwa Śląskiego” – najlepszych firm w regionie, organizowanym przez Polska Press Grupę – wydawcę „Dziennika Zachodniego” i „Strefy Biznesu”. Wyniki ogłoszono15 listopada podczas gali w Muzeum Śląskim w Katowicach, PGG zajęło czwarte miejsce.
4 grudnia podczas uroczystej Akademii Barbórkowej Polskiej Grupy Górniczej S.A. wręczono odznaczenia państwowe i resortowe oraz nadano stopnie górnicze pracownikom PGG. Medalem Złotym „Za Długoletnią Służbę” uhonorowano 4, Medalem Srebrnym 6, a Medalem Brązowym 3 osoby. Odznaczenia wręczyli Łukasz Rzepecki – doradca Prezydenta RP oraz Iwona Szczygioł, wiceprezes zarządu PGG. Podczas uroczystości wręczono także medale „Zasłużony dla Górnictwa” – te odznaczenia otrzymało 14 osób oraz Stopnie Górnicze, przyznane 10 pracownikom spółki. Medale i awanse wręczyli Marzena Czarnecka, minister przemysłu oraz Marek Skuza, wiceprezes zarządu PGG.
PGG to ludzie!
Polska Grupa Górnicza do blisko 37 tysięcy osób w 7 kopalniach i 4 zakładach. Pracownicy PGG są jej największą wartością, a zarazem ambasadorami budującymi jej wizerunek. W 2024 roku wielu pracowników PGG reprezentowało spółkę podczas zawodów sportowych, konferencji, uczestniczyło w wydarzeniach ważnych dla lokalnych społeczności i dzieliło się swoimi nietuzinkowymi pasjami i zainteresowaniami.
We wrześniu pracownicy PGG wsparli środkami rzeczowymi i pieniężnymi osoby poszkodowane w powodzi. Wielu górników spontanicznie ruszyło na Dolny Śląsk. Wyjeżdżali samodzielnie lub w grupach organizowanych m.in. przez związki zawodowe. Wprost z kopalnianych magazynów wydawano ratownikom-ochotnikom wyposażenie, które mogło się przydać w akcji: m.in. łopaty i inne narzędzia, kalosze, ubrania robocze i przeciwdeszczowe. W sumie w ramach zbiórki w PGG zebrano ponad 83 tys. zł.